Chuyển đổi số y tế đang là một thách thức lớn đối với các bệnh viện chuyên sâu tại Việt Nam. Tại Diễn đàn Y tế Việt Nam 2025, GS.TS Lê Hữu Song, Giám đốc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, đã chỉ ra những khó khăn trong việc ứng dụng dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo (AI) trong chẩn đoán và điều trị y khoa.
GS.TS Lê Hữu Song nhận định rằng thách thức lớn nhất trong chuyển đổi số y tế là thay đổi tư duy và con người. Việc ứng dụng công nghệ và cơ sở hạ tầng là thách thức đầu tiên, nhưng thực tế cho thấy nền tảng băng thông và hệ thống máy chủ chưa thực sự chuẩn hóa. Dữ liệu y tế có thể lớn nhưng chưa được khai thác hiệu quả do không thống nhất và chưa chuẩn hóa.
Yếu tố quyết định và cũng là thách thức lớn nhất là con người, với sự e ngại thay đổi. Việc triển khai bệnh án điện tử, quy trình từ chuyên môn, quản lý phải được xây dựng chuẩn, nhưng không phải đơn vị nào, cá nhân nào cũng mong muốn việc đó. Điều này đòi hỏi sự thay đổi tư duy và thói quen trong các bệnh viện, đặc biệt là những bệnh viện lớn và chuyên sâu.
Bệnh viện lớn chậm chuyển đổi số là một thực trạng đáng lo ngại. Hồ sơ bệnh án điện tử là điểm cốt lõi trong chuyển đổi số y tế, nhưng đến nay, chỉ có 270 cơ sở thực hiện xong việc này, trong số này, không nhiều bệnh viện hạng đặc biệt hoặc cấp chuyên sâu. Từ thực tiễn, GS.TS Lê Hữu Song cho rằng các bệnh viện càng lớn, càng chuyên sâu thì lại càng khó và chậm trong chuyển đổi số y tế.
Mấu chốt vấn đề là “thay đổi tư duy”, trong khi thay đổi thói quen đơn vị càng lớn thì càng khó khăn. Bệnh viện có hàng chục nghìn quy trình chuyên môn khác nhau, văn bản giấy không kết nối với nhau, muốn chuyển đổi số, sử dụng AI, các đơn vị từ lâm sàng, cận lâm sàng, đến dược, trang thiết bị, kiểm soát nhiễm khuẩn… phải kết nối.
Chi phí đầu tư lớn cũng là một thách thức đối với các bệnh viện. Các chuyên gia tính toán, trung bình mỗi bệnh viện tuyến tỉnh cần đầu tư hơn 10 tỷ đồng để triển khai bệnh án điện tử. Với các bệnh viện quy mô lớn, số tiền đầu tư còn lớn hơn rất nhiều.
Trước đó, Bộ Y tế yêu cầu đơn vị chuyên môn xây dựng quy định kết cấu chi phí ứng dụng CNTT trong giá dịch vụ khám chữa bệnh, cần hoàn thành trong tháng 6, tuy nhiên đến nay vẫn chưa có hướng dẫn. Điều này cho thấy cần có sự hỗ trợ và hướng dẫn cụ thể từ các cơ quan quản lý để giúp các bệnh viện vượt qua thách thức này.
Chuyển đổi số y tế là một quá trình phức tạp và đòi hỏi sự nỗ lực từ các bệnh viện, cơ quan quản lý và các chuyên gia. Việc ứng dụng dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo trong chẩn đoán và điều trị y khoa có thể mang lại nhiều lợi ích, nhưng cũng đòi hỏi sự chuẩn bị và đầu tư kỹ lưỡng.
Để đẩy mạnh chuyển đổi số y tế, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan, bao gồm cả bệnh viện, cơ quan quản lý và các chuyên gia. Cần có hướng dẫn cụ thể và hỗ trợ từ các cơ quan quản lý để giúp các bệnh viện vượt qua thách thức này.
…