Sông Hồng – dòng sông huyền thoại chảy qua thủ đô Hà Nội, không chỉ là một biểu tượng văn hóa và lịch sử, mà còn là một tiềm năng du lịch khổng lồ chưa được khai thác triệt để. Với gần 30 di tích lịch sử và văn hóa nổi bật dọc theo dòng sông chảy qua Hà Nội từ Ba Vì đến Phú Xuyên, bao gồm những địa danh quen thuộc như đền Tản Viên Sơn Thánh, đền Hát Môn, chùa Mẫu, đình Chèm…, nằm xen kẽ với nhiều làng nghề truyền thống như giấy Yên Thái, đào Nhật Tân, gốm Bát Tràng, và mây tre đan, tuyến du lịch sông Hồng hứa hẹn sẽ mang lại những trải nghiệm độc đáo cho du khách.
Để khai thác tiềm năng này, nhiều công ty lữ hành đã triển khai các tour du lịch như “Những nhịp cầu hạnh phúc”, “Ấn tượng sông Hồng”, và các chương trình “Trên dòng sông Phật pháp”. Tuy nhiên, thách thức lớn nhất hiện nay là việc thiếu hạ tầng và bến bãi phù hợp để hỗ trợ cho việc phát triển du lịch đường sông. Phó Giám đốc Sở Du lịch Hà Nội, ông Trần Trung Hiếu, cho biết rằng mặc dù các địa phương đã đầu tư vào việc cải tạo và nâng cấp trải nghiệm du lịch bằng cách giới thiệu sản phẩm ẩm thực độc đáo của địa phương, việc khai thác tuyến du lịch này vẫn còn nhiều khó khăn do hạ tầng và bến bãi chưa đáp ứng được yêu cầu.
PGS.TS Phạm Hồng Long, Trưởng khoa Du lịch học, chỉ ra rằng sự chồng chéo trong các chính sách và quy định về cấp phép, quản lý bến tàu thủy nội địa và phương tiện đường thủy đã gây ra khó khăn cho các nhà đầu tư, khiến họ không dám vận hành và khai thác sản phẩm du lịch đường sông tại Hà Nội. Sự liên kết giữa các doanh nghiệp lữ hành, nhà đầu tư, và các địa phương trong việc xây dựng cơ sở vật chất và hạ tầng phục vụ tuyến du lịch đường thủy trên sông Hồng là điều cần thiết để phát triển du lịch sông Hồng.
Một số địa phương ven sông Hồng như phường Thượng Cát và xã Bát Tràng đã và đang tích cực trong việc khai thác tiềm năng du lịch văn hóa gắn với dòng sông. Phường Thượng Cát với các tài nguyên di sản như tuyến đình Nhật Tảo-đình Đông Ngạc – đình Chèm – làng cổ Đông Ngạc, cùng với làng nghề giò chả Thượng Cát…, đang là nguồn tài nguyên to lớn để phát triển công nghiệp văn hóa. Xã Bát Tràng, với hệ thống di sản văn hóa vật thể và phi vật thể có giá trị, đã trở thành một trong những điểm đến hấp dẫn trên hành trình du lịch “Ấn tượng sông Hồng”.
Sở Du lịch Hà Nội đang trình Dự thảo Kế hoạch Phát triển sản phẩm du lịch đường sông dọc hai bờ sông Hồng thành phố Hà Nội năm 2025 và những năm tiếp theo. Dự kiến, kế hoạch sẽ được triển khai từ năm 2025, với mục tiêu phát triển tuyến du lịch đường sông trở thành một sản phẩm du lịch đặc trưng của Thủ đô Hà Nội. Qua đó, Hà Nội kỳ vọng sẽ “đánh thức” được tiềm năng và giá trị của các di sản, làng nghề ven sông Hồng, đồng thời tạo ra những trải nghiệm mới mẻ và hấp dẫn cho du khách.
