Roi mây, một công cụ quen thuộc trong các gia đình Việt Nam, thường được xem là biểu tượng của kỷ luật và sự nghiêm khắc. Tuy nhiên, việc sử dụng roi mây như một phương pháp kỷ luật đã gây ra nhiều cuộc tranh luận về tính hiệu quả và ảnh hưởng lâu dài của nó đối với sự phát triển của trẻ. Anh Thành, một người đàn ông 35 tuổi ở Hà Nội, đã chia sẻ về kinh nghiệm của mình khi lớn lên trong một gia đình có gia quy nghiêm khắc và hiện đang tìm kiếm cách dạy con hiệu quả mà không dùng đến đòn roi.
Theo anh Thành, việc sử dụng roi mây như một phương pháp kỷ luật đã để lại nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý và cảm xúc của anh khi còn nhỏ. “Tôi cảm thấy sợ hãi và không được yêu thương khi bị đánh”, anh Thành nói. “Tôi muốn tìm cách dạy con mình hiệu quả mà không phải dùng đến đòn roi, để chúng có thể phát triển một cách lành mạnh và tự tin”.
Bà Hoàng Thu Huyền, thạc sĩ tâm lý học lâm sàng trẻ em và vị thành niên, đã chỉ ra rằng nhiều phụ huynh đang bối rối về cách dạy con hiệu quả. Bà cho rằng cần phân biệt giữa nuôi dạy con bằng kỷ luật, bạo lực và để con tự do phát triển. “Nuôi dạy tự do có thể dẫn đến trẻ thiếu kỹ năng tự kiểm soát, trong khi nuôi dạy bằng bạo lực có thể khiến trẻ sợ hãi và không hiểu đúng sai”, bà Huyền nói.
Kỷ luật tích cực, theo bà Huyền, là cách tiếp cận tốt nhất. Cha mẹ cần xây dựng mối quan hệ với trẻ dựa trên tình yêu thương và sự tôn trọng. Phụ huynh nên dành thời gian cho con, lắng nghe cảm xúc và cung cấp kỹ năng thay vì chỉ chăm chăm bắt lỗi. Khi trẻ mắc lỗi, cha mẹ cần giúp con nhận ra sai lầm và dạy con cách điều hòa cảm xúc.
Để chuyển từ dạy dỗ bằng roi vọt sang kỷ luật tích cực, bà Huyền khuyên cha mẹ nên bắt đầu bằng việc dừng lại và xin lỗi con về những hành vi gây tổn thương trước đây. “Cha mẹ cần thừa nhận sai lầm và thể hiện sự hối hận”, bà Huyền nói. “Sau đó, cha mẹ cần xây dựng lại mối quan hệ an toàn với con và áp dụng các biện pháp kỷ luật tích cực”.
Chuyển đổi sang kỷ luật tích cực không phải là dễ dàng, nhưng đó là món quà lớn nhất mà cha mẹ có thể trao cho con. Mục tiêu không phải là những đứa trẻ biết sợ, mà là những đứa trẻ có trách nhiệm, có cảm giác về giá trị bản thân, biết yêu thương và tự điều chỉnh trong cuộc sống. Bằng cách áp dụng kỷ luật tích cực, cha mẹ có thể giúp con mình phát triển một cách toàn diện và trở thành những người có ích cho xã hội.
Trong quá trình chuyển đổi, cha mẹ cần kiên nhẫn và nhất quán trong việc áp dụng các biện pháp kỷ luật tích cực. Họ cần tìm hiểu về các phương pháp giáo dục tích cực và tham gia các khóa học hoặc nhóm hỗ trợ để có thể thực hiện hiệu quả. Đồng thời, cha mẹ cũng cần tạo điều kiện cho con mình phát triển kỹ năng tự kiểm soát và tự điều chỉnh, giúp chúng trở thành những người tự tin và độc lập.
Tìm hiểu thêm về các phương pháp giáo dục tích cực và cách áp dụng chúng trong cuộc sống hàng ngày.