Ngày 20-7 tới đây, Sân khấu Kịch Quốc Thảo sẽ chính thức trình diễn tác phẩm ‘Sâu đêm’ do chính tác giả và đạo diễn Quốc Thảo thực hiện. Vở kịch này là một lời tri ân sâu sắc đến những chiến sĩ đã ngã xuống để mang lại hòa bình và ấm no cho đất nước. Đồng thời, tác phẩm cũng phản ánh chân thực việc đấu tranh phòng chống tội phạm của các chiến sĩ công an nhân dân, nhằm giữ gìn cuộc sống bình yên cho nhân dân. Sự kiện này nằm trong chuỗi hoạt động nghệ thuật diễn ra tại TP HCM để kỷ niệm ngày Thương binh – Liệt sĩ 27-7.
Nhiều năm qua, các đơn vị nghệ thuật như Sân khấu Kịch Hồng Vân, Nhà hát Kịch Sân khấu nhỏ TP HCM, Sân khấu Kịch Quốc Thảo, Sân khấu Trịnh Kim Chi, Sân khấu Hồng Hạc, Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang… đã không ngừng sáng tạo và dàn dựng những vở diễn tưởng niệm nhân ngày Thương binh – Liệt sĩ. Các tác phẩm như ‘Ngày ấy cổng trời’, ‘Hai người mẹ’, ‘Đồng chí’, ‘San hô đỏ’, ‘Tình yêu thời chiến’, ‘Chiến binh’, ‘Câu hò đất mẹ’, ‘Khát vọng hòa bình’… không chỉ đơn thuần là tưởng niệm mà còn là cách để kể lại những ký ức bằng ngôn ngữ nghệ thuật đặc sắc và đầy cảm xúc.
NSƯT Ca Lê Hồng nhận định: ‘Đề tài về thương binh, liệt sĩ thường được xem như một mảng đề tài chỉ sống trong hoài niệm quá khứ. Tuy nhiên, dưới bàn tay của các đạo diễn, mảng đề tài này đã được thể hiện một cách mới mẻ và thuyết phục người xem’. Theo ông, các nghệ sĩ đã thể hiện sự sáng tạo và lòng biết ơn chân thành đối với những người đã ngã xuống cho Tổ quốc.
Một ví dụ nổi bật là vở ‘Ngày ấy cổng trời’, nơi đạo diễn đã khéo léo sử dụng không gian sân khấu như một miền ký ức chồng lớp giữa thực tại và quá khứ. Các pha chuyển cảnh không chỉ đơn thuần là thay đổi phông nền và ánh đèn, mà còn như từng nhịp thở gợi lại tâm trạng của cựu chiến binh giữa thời bình, khi họ phải đối diện với nỗi cô đơn và những mảnh ghép không lành lặn trong ký ức.
Nhiều nghệ sĩ khẳng định rằng những vở diễn mang màu sắc cách mạng, tưởng niệm nhân ngày Thương binh – Liệt sĩ cần được đầu tư dài hơi hơn. Chúng cần được tổ chức biểu diễn thường xuyên tại các trường học, đơn vị quân đội, khu lưu niệm… để thế hệ trẻ không quên những người đã xả thân cho Tổ quốc.
Theo các nhà chuyên môn, sân khấu đóng vai trò quan trọng trong việc gìn giữ ký ức cộng đồng. Trong những ngày tháng 7 tri ân, lực lượng nghệ sĩ TP HCM đã và đang biến ký ức thành vở diễn, biến cảm xúc thành hành động, biến lòng biết ơn thành sự sáng tạo… Không chỉ đơn thuần là diễn xuất, các nghệ sĩ còn đang sống cùng lịch sử và truyền đi thông điệp yêu nước bằng chính trái tim của mình.