Vào năm 2018, sau khi ĐT Croatia trở thành á quân thế giới, truyền thông quốc tế đã hỏi người dân Croatia rằng họ có bất ngờ về những gì HLV Zlatko Dalic tạo nên. Câu trả lời họ nhận được là: “Không, ông ấy chẳng làm chúng tôi ngạc nhiên vì trước đó không ai biết ông ấy là ai”.

Cũng phải thôi, bởi Dalic không có một sự nghiệp thi đấu nổi bật (dù nó kéo dài tới 17 năm) và cũng chưa bao giờ được gọi vào ĐTQG. Chuyển sang huấn luyện ông gặt hái không ít thành công, nhưng nó diễn ra ở nước ngoài, không phải Croatia. Hơn nữa, Dalic hành nghề mãi tận Trung Đông.

Đầu tiên là Al Faisaly, CLB vừa giành quyền lên chơi ở hạng Nhất Saudi Arabia và muốn tìm một HLV mới. Trong số 26 CV, Chủ tịch CLB chọn đúng Dalic. Đáp xuống thủ đô Riyadh, ông tiếp tục hành trình 2 giờ băng qua sa mạc để tới thành phố Harmah. Đi tiếp đến vùng ngoại ô, nơi chỉ có 3.000 dân, Dalic đã tự hỏi “mình làm cái quái gì ở đây thế này?”.

Tuy nhiên điều bất ngờ vẫn ở phía trước. CLB ông sẽ dẫn dắt chẳng có gì ngoài một sân vận động cấp huyện gió thổi bốn bề và vài trang thiết bị đơn sơ. Nó thậm chí còn không có phòng thay đồ hay văn phòng. Chủ tịch lấy ra một tấm thảm cũ và trải luôn xuống đất, châm một bình trà và nói về tham vọng trụ hạng.

Dalic có thể từ bỏ, nhưng tính cương cường của người Livno, thành phố nằm ở ngã tư đường giữa bờ biển Adriatic và nội địa nên kinh qua rất nhiều cuộc chiến trong lịch sử, đã thôi thúc ông dấn thân vào thử thách. Dalic về Croatia, gom được 2 trợ lý, một bác sỹ vật lý trị liệu và vài cầu thủ, sau đó trở lại Saudi Arabia nhận việc.

Thật đáng kinh ngạc, ông đã tạo nên mùa giải đáng nhớ nhất lịch sử Al Faisaly. Không những trụ hạng, họ còn giành quyền tham dự King’s Cup chỉ dành cho những đội trong tốp 6 giải VĐQG. Cá nhân Dalic được bình chọn là HLV xuất sắc nhất mùa 2010/11.

Dalic sẽ gắn bó với Trung Đông trong 7 năm, liên tiếp gặt hái thành công với Al-Hilal, CLB của Hoàng gia Saudi Arabia và Al-Ain, đội bóng thành công nhất UAE. Đầu tháng 1/2017 ông trở về Croatia để nghỉ ngơi, tìm kiếm những thách thức mới.

Tháng 10 năm đó, ĐT Croatia rơi vào khủng hoảng. Sau trận hòa Phần Lan họ có nguy cơ không có vé tham dự World Cup 2018. Sau cuộc họp dài vào giữa đêm, HLV Ante Cacic bị sa thải. Một số người trong LĐBĐ Croatia biết về những thành công của Dalic ở Trung Đông, vì vậy đề xuất bổ nhiệm ông.

“Cũng được, nhưng rốt cuộc gã này là ai?”, nhiều quan chức cấp cao sửng sốt nói. Rồi tin tức rò rỉ, đến lượt người hâm mộ Croatia hỏi nhau câu tương tự. 1 ngày trước khi được bổ nhiệm chính thức, Dalic tới một ngã tư và vô tình bị chặn lại. Vị cảnh sát này nhận ra ông vì nhìn ảnh trên báo. Ông ta hỏi: “Liệu ông có thể dẫn đội được không đó?”. “Tôi nghĩ mình không có cơ hội đó đâu. Nó khó như nhét con voi qua miệng chai”, ông hài hước đáp.

Không một ai, kể cả Dalic biết một câu chuyện điên rồ, và phi thường, sắp được viết ra.

Thời điểm đó Dalic chỉ biết cố hết sức. Lần đầu ông gặp các cầu thủ là tại sân bay, khi cả đội chuẩn bị bay tới Kyev chơi trận quyết định với Ukraine. Và câu đầu tiên Dalic nói với họ là “tôi tin chúng ta sẽ thành công”.

Với thế hệ cầu thủ tuyệt vời gồm Luka Modric, Ivan Perisic, Danijel Subasic, Mario Mandzukic và Ivan Rakitic, ông hiểu rằng HLV không cần phải dạy họ phải làm gì. Thứ các cầu thủ cần chỉ là một môi trường tốt nhất để thể hiện tài năng bản thân. Dalic cho họ điều đó, ví dụ như đẩy Modric chơi cao hơn, cởi bỏ bớt nhiệm vụ phòng thủ. Ông cũng gây dựng lại sự tự tin, tính cống hiến nơi các học trò.

Đặc biệt nhất, Dalic thổi bùng ở các cầu thủ lòng yêu nước, kích thích họ chơi bóng vì đất nước Croatia. “Đội tuyển phải là nơi của lòng yêu nước, sự gắn bó, tình đoàn kết, tinh thần chiến đấu cao nhất dưới lá cờ Croatia”, ông nói. Vốn là dân Livno, ông có tình yêu nước tự nhiên. Tình yêu ấy cũng bị thử thách nhiều lần.

Một trong những lý do khiến sự nghiệp cầu thủ của Dalic không mấy ấn tượng là nó 2 thường xuyên bị gián đoạn. Hồi chơi cho Dinamo Vinkovci, ông tạm nghỉ để hoàn thành nghĩa vụ quân sự (1987). Năm 1991, ông đang chơi rất hay trong màu áo Velez Mostar thì chiến tranh nổ ra. Croatia tuyên bố độc lập và quân đội Nam Tư tràn sang.

Một ngày Dalic cùng đồng đội chuẩn bị lên xe để sang tỉnh khác thi đấu thì xe tăng xuất hiện, đạn bay vèo vèo qua lại giữa các ngọn đồi. Bóng đá bị đình trệ. Dalic trở về quê nhà Livno và nhập ngũ. Ông chỉ là lính hậu cần, chuyên tải vật liệu và lương thực, song cũng rất nguy hiểm bởi đó là giai đoạn khốc liệt nhất của cuộc chiến. Dalic không sợ hãi, thậm chí còn liên tưởng tới công việc khi còn nhỏ, ông là cậu bé giúp lễ trong nhà thờ. Chưa khi nào ông đánh mất sự lạc quan.

Dalic cũng truyền tinh thần đó sang các cầu thủ. Sau đó như đã biết, Croatia không ngừng chiến thắng. Họ đánh bại Ukraine để giành quyền chơi trận play-off, tiếp tục vượt qua Hy Lạp để có vé tới World Cup 2018. “Đây chính là thời điểm của chúng ta”, ông nói với các học trò. Họ cũng tin là thế.

“Sao trước đây bọn mình không chơi như thế này nhỉ?”, Rakitic nói với Modric trong phòng thay đồ sau một trận thắng. Hỏi nhưng họ cũng tự biết câu trả lời. Trong tự truyện của mình, Modric viết rằng “Dalic đúng kiểu HLV không biết từ đâu hiện ra, nhưng lại là người sắp xếp mọi thứ đúng vị trí và đưa Croatia trở lại nơi họ thuộc về”. Đội tuyển áo caro đã chơi đúng với tiềm năng họ có và có thể đánh bại mọi đối thủ, vượt qua mọi khó khăn.

Sau khi trở thành á quân World Cup 2018 với một hành trình can trường và đầy quả cảm, không ai còn hỏi “Dalic là ai?”. Ông đã là người hùng dân tộc và nhận được sự tôn kính của gần 4 triệu dân trên khắp đất nước nằm ven bờ biển Adriatic.

Sự ngưỡng mộ này không bao giờ hạ nhiệt. Dalic vẫn được săn đón ở mỗi nơi ông đi qua. Chỉ cần thấy ông, một người hét lên “Zlatko của chúng ta”, lập tức đám đông sẽ kéo tới xin chữ ký, chụp ảnh, hỏi chuyện, hoặc đơn giản chỉ là chạm vào vị anh hùng của họ.

Tại World Cup 2022, cơn sốt Dalic lại bùng lên một lần nữa khi ông cùng các học trò nối dài câu chuyện cổ tích. Vượt qua Nhật Bản, tiếp tục gây sốc với chiến thắng trước Brazil, đội quân áo caro đã có mặt ở bán kết. Trận chung kết nữa đang vẫy gọi Croatia.

Làm thế nào Dalic có thể duy trì thành công khi mất đi nhiều ngôi sao và các trụ cột ở World Cup 2018 vốn đã già nay lại cộng thêm 4 tuổi?

Chúng ta hiểu rằng Dalic chưa từng dẫn dắt những đội bóng lớn nhưng không có nghĩa ông là HLV kém tài. Các đội bóng ông đều đạt đến những vị trí vượt quá mong đợi trước đó. Dalic rất giỏi khai thác phẩm chất cầu thủ, đồng thời tạo ra hệ thống chiến thuật tốt nhất để họ phát huy.

Đó là lý do trong sự nghiệp huấn luyện kéo dài 17 năm qua 8 đội bóng khác nhau, Dalic chỉ bị sa thải một lần duy nhất. Năm 2008, vài tháng sau khi đưa Rijeka đến vị trí thứ 4 ở giải VĐQG, một thành tích đủ khiến người hâm mộ ăn mừng, ông bị cho thôi việc chỉ vì bị loại ở Cúp Intertoto.

Sự kiện này định hình lại sự nghiệp của Dalic. “Đang được xưng tụng như vị anh hùng, đột nhiên tôi bị đẩy ra đường”, ông kể lại, “Đó là cú sốc lớn đối với tôi. Khi bình tĩnh lại tôi rút ra được bài học lớn cho mình: thắng không kiêu, bại không nản”.

Sau kỳ tích tại Nga, Dalic luôn tự nhủ ánh hào quang sẽ không kéo dài, ông có thể trở thành nhân vật phản diện bất cứ lúc nào. Vì vậy phải không ngừng tìm kiếm sự cải thiện, xây dựng thế hệ cầu thủ mới và củng cố bầu không khí trong đội.

Ở World Cup 2022, Croatia chơi tiêu cực hơn so với 4 năm trước bởi họ có hàng thủ mới chất lượng, giữ nguyên bộ khung ở hàng tiền vệ nhưng thiếu nghiêm trọng các mối đe dọa tấn công. Nền tảng của đội quân áo caro vẫn là kỷ luật, tổ chức và tinh thần quật cường. Nhiều người có thể không thích, song đó là cách tốt nhất dựa trên những gì họ có để khiến đất nước tự hào.

Bây giờ thì người Croatia đã biết Dalic. Và họ tiếp tục không ngạc nhiên bởi cũng biết ông và các học trò có thể làm nên vô số điều kỳ diệu, bao gồm việc đánh bại Argentina.

Argentina sút bóng vào cabin Hà Lan

Phút 89, Leandro Paredes phạm lỗi với Nathan Ake, sau đó sút bóng thẳng vào khu ghế ngồi của Hà Lan. Hành động phi thể thao khiến các cầu thủ Hà Lan vô cùng phẫn nộ, họ ùa ra hỏi tội Paredes. Trung vệ Van Dijk lao tới huých mạnh khiến Paredes ngã ra sân. Hành vi sút bóng xứng đáng phải nhận tấm thẻ đỏ.

Bốn cầu thủ Hà Lan tiếp cận, khiêu khích cầu thủ Argentina đá quả pen cuối

Khi Lautaro bước đến chấm 11 mét, có tới 4 cầu thủ Hà Lan tiếp cận để chơi chiêu bài tâm lý với chân sút Argentina. Trọng tài biên phải có mặt để giải tán đám đông. Hành động không thể khiến Lautaro phân tâm, anh lạnh lùng đánh lừa thủ môn Hà Lan, ấn định chiến thắng 4-3 trên chấm luân lưu.

Argentina ăn mừng thẳng mặt đội bạn

Sau quả đá luân lưu thành công của Lautaro, ấn định chiến thắng 4-3 cho Argentina, hàng loạt cầu thủ Argentina lập tức quay sang phía Hà Lan, gào lên chế giễu đối thủ. Trung vệ Otamendi giải thích: “Tôi ăn mừng thẳng vào mặt họ vì trong loạt đá pen, có vài cầu thủ Hà Lan đã nói những lời không hay với chúng tôi. Đây là hành động đáp trả”.

Hai đội ăn thua đủ sau khi loạt đá kết thúc

Mọi góc máy đều cho thấy tuyển Hà Lan đã lao tới gây hấn với Argentina khi đối thủ còn đang ăn mừng chiến thắng. Rất có thể đây là hệ quả của màn ăn mừng thẳng mặt trước đó.

Phút 23 từ chấm phạt đền, Messi ghi bàn mở tỷ số trận chung kết. Bàn thắng giúp đội trưởng Argentina chính thức cân bằng số bàn thắng cùng “vua bóng đá Pele” ở các kỳ World Cup, với 12 bàn. Sang hiệp phụ, chính Messi là người ghi bàn nâng tỷ số lên 3-2, vượt qua thành tích Pele, sánh ngang với Just Fontaine (13 bàn).

Tuy nhiên, xét khía cạnh góp mặt trong bàn thắng, Messi là cầu thủ có đóng góp nhiều nhất lịch sử với 13 bàn thắng, 8 kiến tạo. Anh vượt qua huyền thoại người Đức Miroslav Klose (16 bàn thắng, 3 kiến tạo) và Pele (12 bàn thắng, 6 kiến tạo).

Xuyên suốt kỳ World Cup 2022, Messi luôn xuất phát trong đội hình ra sân của Argentina để trở thành cầu thủ ra sân nhiều nhất lịch sử World Cup với 26 trận. Anh cũng nắm giữ kỷ lục cầu thủ thi đấu nhiều nhất World Cup với 2.314 phút nếu Messi thi đấu 90 phút ở trận chung kết. Kỷ lục trước đó thuộc về ngôi sao người Ý, Paolo Cesare với 2.217 phút.

Với những phần trình diễn ấn tượng, siêu sao sinh năm 1987 thiết lập thành tích chưa từng có trong lịch sử. 7 bàn thắng trải đều các vòng biến Messi là cầu thủ đầu tiên ghi bàn ở tất cả các vòng đấu World Cup, từ vòng bảng tới trận chung kết. Đây hứa hẹn sẽ là kỷ lục khó bị lật đổ của Messi, dù đã bước sang tuổi 35.

 

Thủ thành thuộc biên chế Aston Villa đã ăn mừng danh hiệu Găng Tay Vàng một cách thô thiển ngay khi hàng triệu con mắt trên toàn thế giới đổ dồn về mình. Bên cạnh anh lúc đó còn có Hoàng gia Qatar và các quan chức cấp cao của FIFA, bao gồm cả Chủ tịch Gianni Infantino.

Không rõ Emiliano Martinez có bắt chước Diego Simeone không nhưng hành động thái quá ấy giống hệt những gì HLV của Atletico Madrid từng làm sau khi chứng kiến đội bóng của ông ghi bàn vào lưới CLB Juventus. Ông Simeone đã phải đăng đàn xin lỗi vì làn sóng chỉ trích từ cộng đồng.

Sau đó, trong phòng thay đồ, Emi Martinez đã có thêm một hành động xấu xí khác khi ăn mừng. Anh kêu gọi đồng đội thực hiện “một phút mặc niệm cho Kylian Mbappe”. Các cầu thủ Argentina tiếp tục hát và nhảy chứ không hưởng ứng Martinez. Điều đáng nói hơn cả là trước đó, Emi Martinez còn bắt tay, nói lời động viên và giúp Mbappe đứng dậy.

Khoảnh khắc ấy tưởng kín đáo nhưng vô tình lọt vào trong livestream của Nicolas Otamendi trên Instagram. Chứng kiến Martinez làm vậy, nhiều CĐV tỏ ra ngán ngẩm. Ngôi sao 30 tuổi rõ ràng đã vui hơi quá sau khi bước lên ngôi vô địch World Cup 2022.

Tại giải đấu năm nay, trừ trận đấu đầu tiên với Ả Rập Xê Út thì Emiliano Martinez đã thể hiện phong độ rất ổn định. Anh thực hiện pha cứu bóng vào phút cuối trận gặp Australia, giúp Argentina thoát khỏi cảnh phải đá hiệp phụ, cản phá thành công cú sút luân lưu của Virgil van Dijk và tiếp tục tỏa sáng trong trận chung kết vừa rồi.

Pha cứu bóng khi tỉ số đang là 3-3 của Emiliano Martinez có giá trị bằng cả một bàn thắng. Để rồi sau đó chính Martinez đã cản phá thêm một cú sút luân lưu nữa, góp công cực lớn giúp Argentina đánh bại Pháp.

Trận chung kết World Cup 2022 diễn ra đầy kịch tính với 6 bàn thắng chia đều cho 2 đội. Những giây bù giờ cuối cùng của hiệp phụ thứ hai, fan Argentina thót tim với pha băng lên tốc độ của tiền đạo Randal Kolo Muani. Đón đường chuyền từ giữa sân của Fernandez, Muani đối mặt Emi Martinez. Thủ thành người Argentina tỉnh táo và băng ra cản phá cú đá bằng đùi. Chắc chắn fan Argentina đã tưởng tượng đến kịch bản xấu nhất khi Kolo Muani thoát xuống. Tình huống cứu thua có giá trị như một bàn thắng phút cuối.

Người hâm mộ bình luận: “Messi nhận danh hiệu cầu thủ xuất sắc nhất trận nhưng tình huống cứu thua của Martinez ở phút 120+3 giữ lại cúp vô địch cho Argentina”.

Năm 2020, Martinez chia sẻ trên MXH rằng: “Tôi hy vọng sẽ giúp Messi giành vô địch World Cup. Tôi sẽ làm mọi thứ, tôi sẵn sàng hy sinh tất cả cho cậu ấy”. Thủ thành người Argentina đã hoàn thành lời hứa theo cách không thể tuyệt vời hơn. Ở loạt luân lưu, Martinez cản phá thành công cú sút của Kingsley Coman. Chung cuộc, Argentina giành vô địch với tỉ số 4-2 ở loạt luân lưu.

Phần trình diễn ấn tượng giúp Martinez nhận danh hiệu “Găng tay Vàng”. Anh là thủ môn xuất sắc nhất World Cup 2022. Thủ thành sinh năm 1992 ra mắt trong màu áo Argentina kể từ tháng 6/2021. Chỉ trong hơn 1 năm ngắn ngủi, anh đã giúp Argentina giành 3 cúp vô địch, lần lượt là Copa America 2021, Finalissima 2022 và World Cup 2022.

Messi là tâm điểm của mọi màn ăn mừng cúp vàng World Cup. Anh được người bạn thân, đồng đội cũ Aguero cõng đi khắp sân diễu hành cúp vàng, tái hiện khoảnh khắc huyền thoại của Diego Maradona năm 1986. Hàng trăm người vây quanh Messi, thi nhau lưu giữ những khoảnh khắc đẹp. Vào trong phòng thay đồ, Messi là quản ca bắt nhịp cho đồng đội nhảy múa hò reo. Anh cầm cúp vàng, trèo lên bàn nhảy nhót khuấy động không khí.

Messi là cầu thủ xuất sắc nhất trận đấu và cũng là cầu thủ xuất sắc nhất giải. Phút 23 từ chấm phạt đền, Messi ghi bàn mở tỷ số trận chung kết. Bàn thắng giúp đội trưởng Argentina chính thức cân bằng số bàn thắng cùng “vua bóng đá Pele” ở các kỳ World Cup, với 12 bàn. Sang hiệp phụ, chính Messi là người ghi bàn nâng tỷ số lên 3-2, vượt qua thành tích Pele, sánh ngang với Just Fontaine (13 bàn).

Tuy nhiên, xét khía cạnh góp mặt trong bàn thắng, Messi là cầu thủ có đóng góp nhiều nhất lịch sử với 13 bàn thắng, 8 kiến tạo. Anh vượt qua huyền thoại người Đức Miroslav Klose (16 bàn thắng, 3 kiến tạo) và Pele (12 bàn thắng, 6 kiến tạo).

Xuyên suốt kỳ World Cup 2022, Messi luôn xuất phát trong đội hình ra sân của Argentina để trở thành cầu thủ ra sân nhiều nhất lịch sử World Cup với 26 trận. Anh cũng nắm giữ kỷ lục cầu thủ thi đấu nhiều nhất World Cup với 2.314 phút nếu Messi thi đấu 90 phút ở trận chung kết. Kỷ lục trước đó thuộc về ngôi sao người Ý, Paolo Cesare với 2.217 phút.

Với những phần trình diễn ấn tượng, siêu sao sinh năm 1987 thiết lập thành tích chưa từng có trong lịch sử. 7 bàn thắng trải đều các vòng biến Messi là cầu thủ đầu tiên ghi bàn ở tất cả các vòng đấu World Cup, từ vòng bảng tới trận chung kết. Đây hứa hẹn sẽ là kỷ lục khó bị lật đổ của Messi, dù đã bước sang tuổi 35.