Ngôi đình Đô Mỹ, tọa lạc tại xã Tống Sơn, tỉnh Thanh Hóa, đang đứng trước nguy cơ đổ sập bất cứ lúc nào do sự xuống cấp nghiêm trọng sau gần 200 năm tồn tại. Công trình kiến trúc tiêu biểu của thời Nguyễn này đã bị xuống cấp nghiêm trọng và cần được tu bổ, tôn tạo để bảo tồn di sản văn hóa quý giá.

Được xây dựng từ giữa thế kỷ XIX, đình Đô Mỹ ban đầu được dùng để thờ Thành hoàng Thái úy Tô Hiến Thành, cùng với hai vị Đô Bá và Nguyễn Thận Xuân. Năm 1996, đình được công nhận là di tích lịch sử cấp tỉnh và nằm ở xã Hà Tân cũ, nay là xã Tống Sơn. Tuy nhiên, trải qua thời gian dài, công trình gỗ bề thế này đã bị xuống cấp nghiêm trọng, khiến người dân địa phương nhiều lần đề nghị các cấp có thẩm quyền sớm xem xét để tôn tạo, tu bổ.

Sau nhiều lần nâng lên, đặt xuống, dự án tu bổ, tôn tạo di tích đình Đô Mỹ đã được phê duyệt vào tháng 5/2025. Công trình được khởi công vào tháng 6/2025 và dự kiến hoàn thành, đưa vào sử dụng trước Tết Nguyên đán 2026. Với tổng mức đầu tư hơn 14,6 tỷ đồng, dự án nhằm mục đích bảo tồn và phát huy giá trị của di tích cấp tỉnh này.

Để bảo tồn nguyên trạng kiến trúc gốc, trước khi hạ giải, các đơn vị có chuyên môn của Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Thanh Hóa, cùng với đại diện người dân, chính quyền, đơn vị thi công đã lập biên bản, quay clip, chụp ảnh từng nét hoa văn, họa tiết. Việc này nhằm đảm bảo rằng các yếu tố gốc của công trình được giữ nguyên, các nét họa tiết, hoa văn đặc trưng của công trình gắn với thời kỳ lịch sử được bảo tồn.

Phó Chủ tịch UBND xã Tống Sơn, bà Phan Thị Lan, cho hay: “Đình Đô Mỹ là một công trình kiến trúc tiêu biểu của thời Nguyễn, mang đậm dấu ấn văn hóa truyền thống. Việc đình được tu bổ là sự kiện lớn, mang lại niềm vui, sự phấn khởi cho hàng nghìn người dân trong vùng. Mọi người mong mỏi công trình được hoàn thành đúng tiến độ, vừa bảo tồn di sản, vừa phát huy giá trị văn hóa truyền thống trong đời sống hiện nay.”

Hiện nay, đơn vị thi công đang dọn dẹp mặt bằng, lấy cốt, phân loại các phiến đá còn sử dụng được, các phiến hư hỏng thì đặt đơn vị đục, đẻo cho đúng kích cỡ. Phần trụ cột bằng lim cũng được đo kỹ càng để khi thay thế đảm bảo chất lượng, chủng loại. Việc nâng cấp đình không chỉ góp phần bảo tồn di sản mà còn thể hiện sự quan tâm của chính quyền tới đời sống tinh thần của nhân dân.

Đình Đô Mỹ không chỉ là nơi sinh hoạt văn hóa tâm linh, đình còn là biểu tượng của truyền thống và lịch sử quê hương. Với dự án tu bổ, tôn tạo này, di tích cấp tỉnh đình Đô Mỹ sẽ được bảo tồn và phát huy giá trị, đáp ứng nhu cầu của người dân và góp phần phát triển văn hóa, du lịch của địa phương.

Tháp đôi Liễu Cốc, tọa lạc tại xã Lộc Hòa, huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên, là một trong những di sản kiến trúc quan trọng của nền văn hóa Champa. Gần đây, các nhà khảo cổ đã tiến hành khai quật tháp, hé lộ nhiều dấu tích khảo cổ quan trọng về kiến trúc của người Champa.

Tháp đôi Liễu Cốc được xây dựng vào thế kỷ 11, là một trong những công trình kiến trúc tiêu biểu của nền văn hóa Champa tại khu vực miền Bắc Việt Nam. Công trình này gồm hai tháp độc lập nhưng có kích thước và kiến trúc tương đồng, được xây dựng bằng gạch đất sét nung và đá xanh.

Theo các nhà khảo cổ, quá trình khai quật tháp đôi Liễu Cốc bắt đầu từ năm 2019 và kéo dài trong nhiều giai đoạn. Trong quá trình khai quật, các nhà khảo cổ đã phát hiện ra nhiều dấu tích khảo cổ quan trọng, bao gồm hệ thống móng tháp, tàn tích của các công trình kiến trúc phụ và nhiều hiện vật có giá trị.

Đặc biệt, trong quá trình khai quật, các nhà khảo cổ đã phát hiện ra một số dấu tích của kiến trúc Champa, bao gồm các loại gạch đất sét nung, đá xanh và các hiện vật như tượng, bình, chậu,…

Giáo sư, tiến sĩ Đỗ Văn Ninh, nguyên Viện trưởng Viện Khảo cổ học Việt Nam, Trưởng đoàn khai quật, cho biết: “Tháp đôi Liễu Cốc là một trong những di sản kiến trúc quan trọng của nền văn hóa Champa. Quá trình khai quật đã hé lộ nhiều dấu tích khảo cổ quan trọng về kiến trúc của người Champa, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về nền văn hóa này.”

Thông tin từ Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thái Nguyên cho biết, tháp đôi Liễu Cốc hiện đang được bảo tồn và phát huy giá trị. Dự kiến, tỉnh sẽ đầu tư kinh phí để tiếp tục khai quật, nghiên cứu và bảo tồn di sản kiến trúc này.

Tiến sĩ Nguyễn Huy Thắng, Viện Khảo cổ học Việt Nam, thành viên Đoàn khai quật, cho biết: “Tháp đôi Liễu Cốc đã tồn tại hàng nghìn năm. Những dấu tích khảo cổ được phát hiện sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về lịch sử và văn hóa của người Champa tại khu vực này.”

Tháp đôi Liễu Cốc hiện là một trong những điểm đến nổi tiếng của tỉnh Thái Nguyên, thu hút nhiều du khách đến thăm quan và tìm hiểu về văn hóa Champa.

Đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên, ông Nguyễn Thanh Hải, cho biết: “Tỉnh Thái Nguyên rất quan tâm đến việc bảo tồn và phát huy giá trị của tháp đôi Liễu Cốc. Chúng tôi hy vọng, thông qua việc khai quật và nghiên cứu, sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về nền văn hóa Champa và có những giải pháp bảo tồn hiệu quả.”

Các nhà khảo cổ và nhà nghiên cứu hy vọng rằng, những dấu tích khảo cổ được phát hiện tại tháp đôi Liễu Cốc sẽ góp phần làm sáng tỏ hơn về nền văn hóa Champa và cung cấp những thông tin có giá trị cho công tác bảo tồn và phát huy di sản văn hóa của dân tộc.

https://khoahocphattrien.vn/