Đi bộ là một hình thức tập luyện đơn giản, không tốn phí và phù hợp với mọi lứa tuổi. Tuy nhiên, để tối ưu hóa lợi ích sức khỏe, đặc biệt là sức khỏe tim mạch, việc đi bộ đúng tốc độ và cường độ là vô cùng quan trọng. Tiến sĩ Gerald Jerome, chuyên gia về khoa học hành vi thể dục và giáo sư tại Khoa Vận động học của Đại học Towson (Hoa Kỳ), đã chia sẻ về cách xác định nhịp đi bộ phù hợp để cải thiện sức khỏe tim mạch.

Để đạt được lợi ích sức khỏe tim mạch, tốc độ đi bộ lý tưởng là ít nhất 3 dặm/giờ (tương đương khoảng 4,8 km/giờ), tương ứng với mức vận động vừa phải. Nếu bạn không có thiết bị đo tốc độ, có thể kiểm tra nhịp tim hoặc khả năng nói chuyện khi đi bộ để xác định cường độ tập luyện. Một cách khác để ước tính nhịp tim tối đa là lấy số 220 trừ đi số tuổi của mình, và mức nhịp tim lý tưởng cho bài tập cường độ vừa phải nên dao động từ 50-70% nhịp tim tối đa.

Để tăng cường hiệu quả của việc luyện tập, bạn có thể thêm đoạn dốc vào hành trình đi bộ, tăng tốc theo từng khoảng thời gian ngắn, hoặc thay đổi lộ trình thường xuyên để thử thách cơ thể. Hướng dẫn hiện hành khuyến nghị người trưởng thành nên tập luyện ít nhất 150 phút mỗi tuần ở cường độ vừa phải, tương đương với 30 phút/ngày trong 5 ngày.

Duy trì thói quen đi bộ với cường độ phù hợp không chỉ giúp tăng nhịp tim, giảm huyết áp mà còn giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch mãn tính, cải thiện tâm trạng và tăng tuổi thọ. Vì vậy, hãy đi đủ nhanh để trái tim bạn hoạt động đúng cách, và một chút cố gắng sẽ mang lại sự khác biệt lớn cho sức khỏe lâu dài của bạn. Bạn có thể tìm hiểu thêm về các lợi ích của đi bộ và cách cải thiện sức khỏe tim mạch thông qua các hoạt động thể chất.

Đi bộ 10.000 bước mỗi ngày từ lâu đã được xem là một chuẩn mực trong việc rèn luyện sức khỏe. Tuy nhiên, theo các nghiên cứu gần đây, con số này không hẳn là tối ưu cho tất cả mọi người. Thực tế, nguồn gốc của con số 10.000 bước được cho là xuất phát từ chiến dịch tiếp thị cho các loại máy đếm bước chân, chứ không dựa trên dữ liệu nghiên cứu khoa học thực tế.

Một nghiên cứu mới đây được công bố trên tạp chí Lancet Public Health đã đánh giá lại các nghiên cứu trong thập kỷ qua về mối liên quan giữa số bước chân và sức khỏe. Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng, đi bộ 7.000 bước mỗi ngày có thể giảm nguy cơ mắc nhiều bệnh lý cũng như tử vong sớm. So với những người đi bộ 2.000 bước, tổng số bước đi ở con số 7.000 có liên quan đến việc giảm 38% nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ, giảm 25% nguy cơ mắc bệnh tim mạch và giảm 28% nguy cơ té ngã. Tỷ lệ tử vong giảm gần một nửa ở những người đi bộ 7.000 bước. Nguy cơ mắc bệnh trầm cảm và tiểu đường tuýp 2 cũng giảm, mặc dù ít hơn so với các bệnh lý khác.

Một nghiên cứu năm 2023 cho thấy, chỉ cần 2.800 bước chân đi bộ cũng có thể giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, và con số lý tưởng nhất là 7.200 bước. Từ lâu, người ta đã biết rằng hoạt động thể chất, bao gồm cả đi bộ cường độ vừa phải, có lợi cho sức khỏe. Nhưng đây là lần đầu tiên các nhà nghiên cứu có thể liên hệ mục tiêu số bước chân với nhiều kết quả phòng ngừa sức khỏe.

Đối với hầu hết các chỉ số sức khỏe khác, bao gồm cả việc phòng ngừa bệnh tiểu đường tuýp 2, việc đi thêm 3.000 bước không mang lại nhiều lợi ích rõ ràng. Tuy nhiên, nghiên cứu cho biết 10.000 bước vẫn có thể là mục tiêu khả thi cho những người năng động hơn.

Đi bộ là một hoạt động thể chất đơn giản nhưng mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Không chỉ giúp kiểm soát cân nặng, tăng cường sức khỏe tim mạch, đi bộ còn có thể cải thiện tâm trạng và giảm stress. Tuy nhiên, nhiều người thường không để ý đến thời điểm đi bộ trong ngày và làm thế nào nó ảnh hưởng đến hiệu quả sức khỏe.

Đi bộ vào buổi sáng được xem là một trong những lựa chọn tốt nhất cho những người muốn kiểm soát cân nặng và đốt cháy mỡ thừa hiệu quả. Trong thời gian này, cơ thể đã tích trữ mỡ suốt cả đêm, vì vậy đi bộ có thể giúp đốt cháy chúng một cách hiệu quả. Hơn nữa, buổi sáng là thời điểm lý tưởng để tăng lưu lượng máu lên não, giúp bạn tỉnh táo và tập trung hơn cho cả ngày làm việc.

Ngoài ra, đi bộ vào buổi trưa và chiều cũng mang lại nhiều lợi ích không thể bỏ qua. Khi bạn có một công việc yêu cầu ngồi lâu, việc đi bộ vào thời gian này có thể giúp giảm thời gian ngồi, cải thiện tư thế và giảm nguy cơ đau lưng. Bên cạnh đó, đi bộ cũng giúp cân bằng đường huyết và cải thiện tâm trạng, giảm stress và căng thẳng sau một nửa ngày làm việc.

Đi bộ vào buổi tối lại mang một ý nghĩa khác. Đây là thời điểm giúp giảm căng thẳng, lo âu và trầm cảm – những vấn đề tâm lý thường gặp ở nhiều người. Hoạt động thể chất nhẹ nhàng này cũng hỗ trợ hạ huyết áp cao và điều hòa lượng đường trong máu, góp phần cải thiện chất lượng giấc ngủ vào ban đêm.

Để đạt được lợi ích sức khỏe tối ưu từ việc đi bộ, việc chọn đúng thời điểm phù hợp với mục tiêu và lịch trình cá nhân là rất quan trọng. Mỗi thời điểm trong ngày đều mang lại những lợi ích riêng biệt, và hiểu được điều này sẽ giúp bạn tối ưu hóa hiệu quả sức khỏe.

Ví dụ, nếu mục tiêu của bạn là giảm cân, đi bộ vào buổi sáng có thể là lựa chọn phù hợp. Nếu bạn muốn giảm stress và cải thiện tâm trạng, buổi trưa hoặc chiều có thể là thời điểm tốt. Còn nếu bạn muốn cải thiện chất lượng giấc ngủ và giảm căng thẳng, buổi tối là thời điểm lý tưởng.

Tóm lại, đi bộ vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày cũng đều tốt cho sức khỏe, miễn là bạn duy trì sự đều đặn và chọn thời điểm phù hợp với lịch trình và mục tiêu cá nhân.

Để giảm thiểu tình trạng ô nhiễm không khí, hàng chục thành phố trên toàn thế giới đang tích cực triển khai các biện pháp hạn chế đối với phương tiện giao thông chạy bằng xăng dầu. Một trong những biện pháp hiệu quả đang được áp dụng là việc thành lập các vùng phát thải thấp (Low Emission Zones – LEZ) hoặc vùng không phát thải (Zero-Emission Zones – ZEZ). Các khu vực này chủ yếu tập trung vào việc siết chặt tiêu chuẩn khí thải đối với xe động cơ đốt trong hoặc chỉ cho phép phương tiện không phát thải như xe điện, xe đạp và người đi bộ được di chuyển tự do.

Theo Viện Tài nguyên Thế giới (WRI), chính sách ZEZ không chỉ giúp giảm đáng kể khí thải mà còn mang lại lợi ích môi trường và kinh tế. Nếu được thiết kế hợp lý, ZEZ có thể giúp giảm lượng xe lưu thông, giảm tắc nghẽn giao thông và thúc đẩy thị trường xe điện phát triển nhanh hơn. Tuy nhiên, việc triển khai ZEZ cũng vấp phải một số e ngại về tác động kinh tế – xã hội, đặc biệt là đối với người dân thu nhập thấp hoặc nhóm dễ bị tổn thương.

Đến năm 2024, khoảng 10 thành phố trên toàn cầu đã chính thức triển khai hoặc công bố đề án thí điểm ZEZ, bao gồm Rotterdam, Amsterdam (Hà Lan), London, Oxford (Anh), Brussels (Bỉ), Santa Monica, Los Angeles (Mỹ), Oslo (Na Uy) và một số thành phố tại Trung Quốc như Thâm Quyến, Phật Sơn, Đông Quan và Hàng Châu. Các thành phố tiên phong này đã đưa ra nhiều cách làm hiệu quả, có thể được xem là bài học kinh nghiệm cho những đô thị khác.

Một trong những cách tiếp cận hiệu quả là bắt đầu với việc hạn chế xe tải. Amsterdam đã đề xuất thiết lập ZEZ cho mọi loại phương tiện khu vực nội đô vào năm 2030. Tuy nhiên, để tránh phản ứng từ người dân, thành phố này đã lùi kế hoạch hạn chế xe cá nhân và chuyển sang áp ZEZ cho xe tải bên trong đường vành đai A10 từ năm 2025.

Thâm Quyến, một thành phố tại Trung Quốc, đã thiết lập 10 khu ZEZ vào năm 2018, với tổng diện tích 22 km2, chiếm khoảng 1,1% diện tích thành phố. Các khu vực này được bố trí tại trung tâm các quận nội thành, nơi thường xuyên ghi nhận mức độ ô nhiễm không khí cao, ùn tắc giao thông và thiếu hụt chỗ đỗ xe.

Để hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ, các thành phố như Rotterdam đã áp dụng giai đoạn chuyển tiếp kéo dài để giúp họ chuẩn bị và có thêm thời gian chờ giá xe điện giảm. Ngoài ra, thành phố này còn mở rộng mạng lưới trạm sạc pin tại các bãi đỗ công cộng và các điểm đến lớn.

WRI cho rằng đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang phương tiện không phát thải là yếu tố then chốt để cải thiện chất lượng không khí, giảm rủi ro sức khỏe cho con người và cắt giảm lượng phát thải gây hại cho khí hậu và môi trường. Triển khai ZEZ có thể là thách thức, nhưng các thành phố như Amsterdam, Thâm Quyến và Rotterdam đã chứng minh rằng hoàn toàn khả thi.

Đồng thời, WRI cũng khuyến nghị rằng chính sách cần tránh gây ra những tác động tiêu cực cho các công ty vận tải nhỏ và cư dân, đồng thời mang lại thêm các lợi ích đi kèm như tăng hiệu quả vận hành và giảm tắc nghẽn.

Một nghiên cứu gần đây được công bố trên tạp chí BMJ Evidence-Based Medicine đã đưa ra bằng chứng cho thấy các hình thức vận động nhẹ nhàng như yoga, thái cực quyền, chạy bộ hay đi bộ có thể cải thiện đáng kể tình trạng mất ngủ. Mất ngủ là tình trạng khó đi vào giấc ngủ, khó duy trì giấc ngủ hoặc thường xuyên tỉnh giấc vào ban đêm, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Các nhà nghiên cứu tại Trung Quốc đã thực hiện phân tích tổng hợp 22 thử nghiệm lâm sàng, bao gồm 1.348 bệnh nhân và 13 biện pháp khác nhau nhằm cải thiện giấc ngủ. Trong đó, có 7 phương pháp luyện tập thể chất cụ thể được đánh giá, bao gồm yoga, thái cực quyền, đi bộ hoặc chạy bộ, kết hợp thể dục nhịp điệu và rèn luyện sức mạnh, tập tạ riêng lẻ, thể dục nhịp điệu kết hợp trị liệu và các bài tập aerobic hỗn hợp.

Kết quả nghiên cứu cho thấy phương pháp yoga đặc biệt hiệu quả trong việc cải thiện giấc ngủ, giúp kéo dài thời gian ngủ thêm gần 2 giờ và giảm thời gian thức giấc sau khi đã ngủ xuống gần 1 giờ. Ngoài ra, đi bộ hoặc chạy bộ cũng được ghi nhận có tác dụng làm giảm mức độ nghiêm trọng của chứng mất ngủ, trong khi thái cực quyền giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ.

Các nhà khoa học cho rằng các bài tập yoga tập trung vào nâng cao nhận thức cơ thể và kiểm soát nhịp thở có thể hỗ trợ cải thiện các triệu chứng lo âu, trầm cảm, hai yếu tố thường ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Về phần thái cực quyền, kỹ thuật này tập trung vào việc điều hòa hơi thở và thư giãn cơ thể, đồng thời có thể giúp tăng cường khả năng kiểm soát cảm xúc.

Ngoài ra, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc đi bộ hoặc chạy bộ có thể làm giảm nồng độ hormone căng thẳng cortisol và tăng cường melatonin – loại hormone đóng vai trò điều hòa chu kỳ giấc ngủ.

Các tác giả nghiên cứu cho biết phát hiện từ nghiên cứu này tiếp tục củng cố tiềm năng trị liệu của các hình thức vận động thể chất trong điều trị chứng mất ngủ. Với các ưu điểm như chi phí thấp, ít tác dụng phụ và dễ tiếp cận, các phương pháp như yoga, thái cực quyền, đi bộ hay chạy bộ rất phù hợp để tích hợp vào hệ thống y tế cơ sở và các chương trình chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu cũng lưu ý rằng một số thử nghiệm trong phân tích vẫn còn hạn chế về mặt phương pháp luận. Dù vậy, nghiên cứu vẫn cung cấp bằng chứng so sánh toàn diện về hiệu quả của các hình thức vận động thể chất trong việc cải thiện chất lượng giấc ngủ ở người mắc chứng mất ngủ.

Nhóm nghiên cứu cũng kêu gọi cần có thêm các thử nghiệm quy mô lớn hơn với chất lượng cao để khẳng định và mở rộng kết luận hiện tại. Ngoài các biện pháp vận động, nghiên cứu cũng xem xét những phương pháp không dùng thuốc khác như liệu pháp nhận thức – hành vi (CBT), châm cứu, massage và thay đổi lối sống. Nhiều thử nghiệm chỉ ra rằng CBT hiệu quả hơn và có tác dụng lâu dài hơn thuốc trong điều trị mất ngủ.