Trong bối cảnh khoa học công nghệ phát triển chóng mặt, ngành Y tế đang phải đối mặt với những thách thức mới về sức khỏe cộng đồng. Để giải quyết những thách thức này, công tác lãnh đạo và chỉ đạo cần có tầm nhìn chiến lược, khả năng ra quyết định nhanh chóng và chính xác dựa trên dữ liệu. Chuyển đổi số (CĐS) và ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) đã trở thành động lực quan trọng giúp ngành Y tế nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo và chỉ đạo.

Cơ sở pháp lý cho chuyển đổi số ngành Y tế đã được Chính phủ và các Bộ, ngành liên quan cụ thể hóa thông qua các Nghị quyết và Quyết định. Nghị quyết số 17/NQ-CP ngày 07/3/2019 của Chính phủ về phát triển Chính phủ điện tử giai đoạn 2019-2020, định hướng đến 2025, đã đặt nền móng cho một nền hành chính hiện đại, minh bạch, lấy người dân làm trung tâm. Ngành Y tế được xác định là một trong những lĩnh vực mũi nhọn cần ưu tiên CĐS để cải thiện dịch vụ công, hướng tới sự hài lòng của người dân.

Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị về chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, đã khẳng định sự cần thiết phải đẩy mạnh ứng dụng các thành tựu của Cách mạng công nghiệp 4.0, đặc biệt là CĐS, vào mọi lĩnh vực kinh tế – xã hội. Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 03/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, đã cụ thể hóa lộ trình, mục tiêu và nhiệm vụ CĐS cho từng ngành, lĩnh vực, trong đó nhấn mạnh các nội dung trọng tâm cho y tế.

Vai trò của CNTT và CĐS trong lãnh đạo và chỉ đạo của ngành Y tế đã được thể hiện thông qua việc tự động hóa việc thu thập, tổng hợp và lưu trữ dữ liệu khám chữa bệnh, sử dụng thuốc, vật tư tiêu hao. Lãnh đạo có thể truy cập các bảng điều khiển trực quan, hiển thị các chỉ số hiệu suất quan trọng theo thời gian thực. CĐS đã giúp nâng cao tính minh bạch, khả năng giám sát và kiểm soát thông qua hệ thống hồ sơ sức khỏe điện tử và bệnh án điện tử chuẩn hóa thông tin, giảm thiểu sai sót do nhập liệu thủ công.

CĐS cũng đã giúp tối ưu hóa nguồn lực và quy trình hành chính của ngành Y tế. Thông qua việc tự động hóa nhiều quy trình hành chính phức tạp, CĐS đã giảm đáng kể công việc giấy tờ, giải phóng thời gian và nguồn lực cho cán bộ y tế để tập trung vào các hoạt động chuyên môn.

Một điển hình của việc triển khai CĐS tại tuyến y tế cơ sở là tỉnh Ninh Bình. Tỉnh Ninh Bình là một trong những tỉnh tiên phong trong việc triển khai CĐS tại tuyến y tế cơ sở, cho thấy hiệu quả rõ rệt trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo và chăm sóc sức khỏe ban đầu. Hệ thống hồ sơ sức khỏe điện tử đã được triển khai tại các trạm y tế xã, phường, thị trấn, giúp lãnh đạo Sở Y tế và các Trung tâm Y tế huyện theo dõi các chỉ số sức khỏe cộng đồng một cách toàn diện.

Từ những kết quả đạt được, có thể thấy rằng CĐS và ứng dụng CNTT đã và đang đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo và chỉ đạo của ngành Y tế. Để tiếp tục đẩy mạnh CĐS, ngành Y tế cần tiếp tục tập trung vào việc xây dựng và triển khai các hệ thống thông tin, đồng thời tăng cường đào tạo và hỗ trợ cán bộ y tế trong việc ứng dụng CNTT và CĐS vào công tác chuyên môn.

Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan vừa có phản hồi liên quan đến việc điều chỉnh giá dịch vụ khám chữa bệnh như thế nào sau khi nhận được đề xuất từ cử tri tại nhiều địa phương. Theo đó, cử tri cho rằng giá dịch vụ khám chữa bệnh hiện nay chưa được tính đúng, tính đủ dẫn đến nhiều cơ sở y tế thiếu nguồn kinh phí để đảm bảo hoạt động.

Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, theo Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023, giá dịch vụ khám chữa bệnh được xây dựng dựa trên 4 yếu tố chính, gồm: chi phí trực tiếp, nhân công, chi phí quản lý và chi phí khấu hao. Tuy nhiên, giá dịch vụ khám chữa bệnh hiện nay chỉ tính 2 yếu tố là chi phí trực tiếp và tiền lương, chưa bao gồm chi phí quản lý và khấu hao.

Theo người đứng đầu Bộ Y tế, việc điều chỉnh giá khám chữa bệnh cần được thực hiện một cách thận trọng và theo lộ trình, trên cơ sở đánh giá chỉ số giá tiêu dùng (CPI) để đảm bảo điều chỉnh giá hợp lý, đồng thời kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ lộ trình Bảo hiểm y tế (BHYT) toàn dân và phù hợp với khả năng chi trả của người dân cũng như cân đối Quỹ Bảo hiểm y tế.

Bộ Y tế đang phối hợp với các đơn vị liên quan đánh giá tác động để đề xuất thời điểm phù hợp đưa chi phí quản lý vào giá khám chữa bệnh, báo cáo cấp có thẩm quyền quyết định thời điểm điều chỉnh giá.

Ngoài vấn đề giá dịch vụ khám chữa bệnh, cử tri tỉnh Lâm Đồng còn kiến nghị Bộ Y tế sớm ban hành hướng dẫn xây dựng tiêu chuẩn nhập viện nội trú tương ứng với mỗi loại bệnh lý.

Trả lời cử tri, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, Bộ đã ban hành và cập nhật các hướng dẫn chẩn đoán và điều trị, làm cơ sở cho các cơ sở khám chữa bệnh và nhân viên y tế thực hiện.

Cụ thể, Bộ Y tế đã ban hành trên 1.300 hướng dẫn, bao phủ các bệnh phổ biến và hầu hết các chuyên ngành. Các hướng dẫn này đã quy định cụ thể tiêu chuẩn nhập viện nội trú cho một số bệnh.

Hiện nay, Bộ Y tế đang hoàn thiện dự thảo Hướng dẫn chỉ định nhập viện cấp cứu để sớm ban hành và áp dụng.

Bộ Y tế vừa ban hành hướng dẫn chi tiết về điều kiện và thủ tục thành lập phòng khám bác sĩ gia đình. Theo đó, các hình thức tổ chức cơ sở khám, chữa bệnh hiện nay được quy định tại Điều 39 Nghị định số 96/2023/NĐ-CP ngày 30/12/2023 của Chính phủ. Điều kiện để cấp phép hoạt động cho các cơ sở khám, chữa bệnh, bao gồm phòng khám bác sĩ gia đình, được quy định chung tại Điều 40 Nghị định này.

Một trong những yêu cầu quan trọng để mở phòng khám bác sĩ gia đình là bác sĩ phải có đủ tiêu chuẩn và điều kiện theo quy định của pháp luật về khám, chữa bệnh. Về chuyên môn, bác sĩ gia đình phải có trình độ đại học về chuyên ngành y học gia đình hoặc các chuyên ngành lâm sàng khác. Tuy nhiên, Nghị định không giới hạn chuyên ngành cụ thể, nên các bác sĩ y học cổ truyền và y học dự phòng vẫn có thể đăng ký hoạt động phòng khám bác sĩ gia đình nếu đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định.

Để hoạt động trong lĩnh vực này, các bác sĩ y học cổ truyền và y học dự phòng cần phải có chứng nhận hoặc giấy chứng nhận đã hoàn thành chương trình đào tạo về chuyên môn y học gia đình. Điều này nhằm đảm bảo rằng các bác sĩ có đủ kiến thức và kỹ năng cần thiết để cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe toàn diện cho bệnh nhân.

Đối với ông Nguyễn Mạnh Hùng ở TPHCM, nếu muốn mở phòng khám bác sĩ gia đình, ông cần phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện trên và thực hiện thủ tục cấp phép hoạt động theo quy định. Việc đáp ứng các điều kiện và thủ tục này không chỉ giúp đảm bảo chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho bệnh nhân mà còn giúp ông tuân thủ các quy định của pháp luật về khám, chữa bệnh.

Việc thành lập phòng khám bác sĩ gia đình không chỉ giúp đa dạng hóa các dịch vụ chăm sóc sức khỏe mà còn góp phần giảm tải cho các bệnh viện lớn. Các phòng khám bác sĩ gia đình có thể cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu, giúp bệnh nhân tiếp cận với các dịch vụ y tế chất lượng và giảm thiểu các trường hợp không cần thiết phải đến bệnh viện.

Để biết thêm thông tin về điều kiện và thủ tục thành lập phòng khám bác sĩ gia đình, có thể tham khảo thêm tại trang web chính thức của Bộ Y tế hoặc liên hệ trực tiếp với cơ quan chức năng có thẩm quyền.