Vùng lãnh thổ Kaliningrad của Nga – một điểm nóng trong quan hệ giữa Nga và NATO – đang thu hút sự chú ý của cộng đồng quốc tế. Mới đây, Tướng Christopher Donahue, Tư lệnh Lục quân Hoa Kỳ tại Châu Âu và Châu Phi, đã đưa ra ý kiến rằng NATO có thể nhanh chóng chiếm đóng vùng lãnh thổ này trong trường hợp xảy ra xung đột với Nga. Tuy nhiên, giới chuyên gia quân sự Nga nhận định rằng một bước đi như vậy sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng.

Vùng Kaliningrad là một khu vực có diện tích nhỏ, nằm tách biệt khỏi phần còn lại của Nga, và được coi là một trung tâm răn đe quan trọng của phương Tây. Tại đây, Nga có một nhóm quân đội hùng mạnh. Nếu NATO tấn công vào vùng lãnh thổ này, Moscow sẽ coi đó là một cuộc xâm lược cổ điển và xâm phạm toàn vẹn lãnh thổ.

Các chuyên gia quân sự cho rằng, theo học thuyết hạt nhân của Nga, trong trường hợp bị xâm lược bằng vũ khí thông thường, nếu điều đó đe dọa đến sự tồn vong của nhà nước Nga, Moscow có thể sử dụng vũ khí hạt nhân. Và rõ ràng, nguy cơ mất vùng Kaliningrad nằm trong phạm vi này.

Một cuộc tấn công vào vùng Kaliningrad sẽ được Moscow coi là một ‘Casus Belli’, tức là vũ khí hạt nhân có thể được sử dụng. Điều này sẽ dẫn đến một cuộc leo thang xung đột lớn, và hậu quả sẽ rất nghiêm trọng.

Ngược lại, các cuộc tấn công của Ukraine vào các khu vực Belgorod và Kursk của Nga không thể so sánh với một cuộc tấn công của NATO vào vùng Kaliningrad. Các khu vực này tiếp xúc với khu vực chiến sự hiện tại, và trong bối cảnh xung đột Nga-Ukraine đang diễn ra, chúng sẽ là mục tiêu tự nhiên của giới chức lãnh đạo Kiev.

Tuy nhiên, các cuộc tấn công vào các khu vực của Nga này do Ukraine trực tiếp thực hiện chứ không phải do Liên minh Bắc Đại Tây Dương, vốn có tiềm năng hạt nhân, nên điều này không tự động dẫn đến sự leo thang căng thẳng quốc tế.

Tóm lại, vùng Kaliningrad là một điểm nóng trong quan hệ giữa Nga và NATO, và một cuộc tấn công vào vùng lãnh thổ này sẽ có hậu quả nghiêm trọng. NATO cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi thực hiện bất kỳ hành động quân sự nào đối với vùng lãnh thổ này.

Ngoại trưởng Áo, bà Meinl-Reisinger, mới đây đã lên tiếng về khả năng nước này gia nhập liên minh quân sự NATO, trong bối cảnh căng thẳng ở Ukraine leo cao. Kể từ khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine vào tháng 2/2022, các quan chức Áo đương nhiệm và tiền nhiệm đã nhiều lần bày tỏ quan tâm đến việc đánh giá lại tư cách thành viên tiềm năng của Áo trong NATO. Điều này xảy ra dù Áo đã duy trì quan điểm trung lập kể từ năm 1955.

Trong một cuộc phỏng vấn với tờ Welt của Đức, Ngoại trưởng Meinl-Reisinger nhấn mạnh rằng chỉ sự trung lập thôi không thể bảo vệ được Áo. Bà cho rằng Áo cần có năng lực tự vệ mạnh mẽ hơn và quan hệ đối tác an ninh sâu sắc hơn. Ngoại trưởng Áo cũng bày tỏ sự cởi mở với việc có một cuộc tranh luận công khai về tương lai của chính sách an ninh và quốc phòng của nước này.

Mặc dù hiện tại, đa số thành viên quốc hội và dân chúng Áo không ủng hộ việc gia nhập NATO, nhưng bà Meinl-Reisinger tin rằng cuộc tranh luận này có thể mang lại nhiều kết quả tích cực. Áo hiện không phải là thành viên của NATO nhưng đã tham gia vào nhiều sứ mệnh hòa bình do Liên minh châu Âu (EU) dẫn đầu và ủng hộ Chính sách an ninh và quốc phòng chung của EU.

Theo Ngoại trưởng Meinl-Reisinger, việc trung lập không nên bị hiểu nhầm là thụ động. “Chúng ta không thể ngồi yên và nói rằng nếu chúng ta không làm gì với ai, thì sẽ không ai làm gì với chúng ta. Thế giới đã thay đổi,” bà phát biểu. Sau khi xung đột Nga – Ukraine nổ ra, Phần Lan và Thụy Điển đã đưa ra quyết định lịch sử xin gia nhập NATO. Phần Lan trở thành thành viên thứ 31 của NATO vào tháng 4/2023 và Thụy Điển gia nhập liên minh vào tháng 3/2024. Ukraine cũng đã nộp đơn xin gia nhập NATO theo thủ tục nhanh chóng vào tháng 9/2022. Tuy nhiên, triển vọng NATO kết nạp Ukraine hiện vẫn còn rất mờ nhạt.

Meinl-Reisinger không phải là người duy nhất kêu gọi đánh giá lại chính sách an ninh của Áo. Trước đó, Thủ tướng Áo Karl Nehammer cũng đã đề cập đến việc cần phải xem xét lại chính sách an ninh của nước này trong bối cảnh tình hình thế giới đang thay đổi nhanh chóng. Trong khi đó, Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg cũng đã nhiều lần nhấn mạnh rằng việc mở rộng thành viên mới của NATO sẽ giúp tăng cường an ninh và ổn định cho khu vực.