Trong thời đại công nghệ số hiện nay, nhiều ngành học đang có cơ hội phát triển mạnh mẽ và được dự đoán sẽ bùng nổ trong 10-20 năm tới. Công nghệ không chỉ là lĩnh vực của các chuyên gia máy tính, mà còn mở ra cơ hội nghề nghiệp rộng lớn cho nhiều ngành học khác.

Khi nhắc đến công nghệ, mọi người thường nghĩ đến các ngành học như Khoa học máy tính, Khoa học dữ liệu, Công nghệ robot hay Kỹ thuật phần mềm. Tuy nhiên, cũng có những ngành học khác tưởng chừng không liên quan trực tiếp đến công nghệ nhưng lại đang âm thầm hưởng lợi và mở ra cơ hội nghề nghiệp rộng lớn.

Dưới đây là 5 ngành học đang ‘hưởng ké’ nhưng lại mở ra cơ hội nghề nghiệp rộng lớn, thậm chí còn dễ tiếp cận hơn với nhiều học sinh phổ thông không thiên về kỹ thuật nặng.

1. Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng: Ngành này đã trải qua một sự thay đổi lớn khi AI và dữ liệu lớn được áp dụng vào mọi khâu từ dự báo nhu cầu, theo dõi hàng hóa, quản lý tồn kho cho tới tối ưu tuyến đường. Các chuyên viên logistics hiểu công nghệ vừa giỏi quản lý vận hành, vừa có tư duy số hóa đang có cơ hội phát triển lớn.

2. Marketing số: Ngành Marketing số (Digital Marketing) trở thành điểm giao thoa thú vị giữa tư duy sáng tạo và kỹ năng phân tích dữ liệu. Người làm marketing buộc phải hiểu dữ liệu và biết cách phân tích tệp khách hàng, tối ưu chiến dịch bằng công nghệ. Sự phát triển của Marketing số đã tạo ra nhu cầu lớn về nhân lực có kỹ năng trong lĩnh vực này.

3. Ngôn ngữ học tính toán: Ngành Ngôn ngữ học tính toán vốn nằm giao thoa giữa Ngôn ngữ học và Khoa học máy tính bỗng trở thành mảnh đất màu mỡ nhờ sự phát triển mạnh mẽ của AI. Sinh viên ngành này học về cấu trúc ngôn ngữ, dịch máy, phân tích cảm xúc, gán nhãn văn bản, xây dựng chatbot… và có cơ hội phát triển sự nghiệp trong lĩnh vực công nghệ.

4. Thiết kế trải nghiệm người dùng (UX/UI): Ngành UX/UI hiện nay không chỉ còn là ‘mỹ thuật số’, mà đã phát triển thành lĩnh vực nghiên cứu hành vi, phân tích thói quen và thử nghiệm trên nền tảng dữ liệu lớn. Các chuyên gia UX/UI đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra trải nghiệm người dùng tốt nhất cho các sản phẩm và dịch vụ.

5. Tâm lý học: Ngành Tâm lý học hiện đại đang ngày càng gắn chặt với công nghệ. Các chuyên gia tâm lý hiểu cách con người suy nghĩ và phản ứng đang có cơ hội phát triển lớn trong lĩnh vực công nghệ, giáo dục, trị liệu… Sự phát triển của Tâm lý học đã mở ra cơ hội nghề nghiệp rộng lớn cho những người quan tâm đến lĩnh vực này.

Những ngành học này có thể không quá ‘kỹ thuật’, nhưng nếu được đào tạo bài bản và cập nhật công nghệ thường xuyên, bạn sẽ trở thành nhân sự mà cả thị trường đang khao khát vì vừa hiểu con người, vừa biết cách dùng công nghệ để phục vụ con người.

Sau mỗi kỳ thi căng thẳng, trẻ em thường cần sự quan tâm và ủng hộ của cha mẹมาก hơn là chỉ tập trung vào điểm số. Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Mai Hương, người phụ trách Khoa Sức khỏe vị thành niên tại Bệnh viện Nhi Trung ương, đã chỉ ra rằng nhiều trẻ em thường gặp phải khủng hoảng tâm lý sau kỳ thi do áp lực từ việc thi cử và kỳ vọng từ phụ huynh.

Áp lực và căng thẳng từ việc thi cử có thể gây ra những cảm xúc tiêu cực cho trẻ như chán nản, lo âu, mất ngủ và suy nhược cơ thể. Trong những trường hợp nặng hơn, có thể dẫn đến rối loạn trầm cảm và thậm chí là ý định tự sát. Do đó, bác sĩ Hương nhấn mạnh rằng cha mẹ cần tạo ra một môi trường hỗ trợ và thấu hiểu cho con em mình để giúp chúng vượt qua những khó khăn này.

Bác sĩ Hương đưa ra lời khuyên cho cha mẹ rằng khi con em gặp thất bại trong kỳ thi, họ nên nhẹ nhàng chấp nhận thực tế và tránh so sánh con với các bạn khác. Thay vào đó, cha mẹ nên dành thời gian lắng nghe, động viên và thấu hiểu con. Việc trở thành người bạn đồng hành và tạo cảm giác an toàn cho trẻ bằng cách hỏi han và chia sẻ sẽ giúp con vượt qua cảm xúc tiêu cực một cách hiệu quả.

Cha mẹ cũng nên chia sẻ với con rằng thất bại là một phần không thể tránh khỏi của cuộc sống và ai cũng từng vấp ngã. Điều quan trọng là con biết cách đứng lên sau vấp ngã và không bỏ cuộc. Khuyến khích trẻ phát huy thế mạnh của bản thân và trân trọng giá trị của chính mình sẽ giúp con tiếp tục bước đi trên con đường mới với sự tự tin và lạc quan.

Cuối cùng, bác sĩ Hương nhấn mạnh rằng những cái ôm, lời yêu thương và lời chúc mừng vì những nỗ lực của con sẽ có sức mạnh rất lớn giúp con cảm thấy gia đình luôn là điểm tựa, giúp con quên đi nỗi thất vọng và cảm thấy vui vẻ và nhẹ nhõm hơn. Cha mẹ cần thể hiện sự quan tâm và ủng hộ con một cách chân thành để giúp con xây dựng sự tự tin và đối mặt với những thách thức trong tương lai.

Nhiều phụ huynh hiện nay thường lo lắng khi con mình không thích dọn dẹp và để giường ngủ bừa bộn. Tuy nhiên, các nghiên cứu tâm lý gần đây đã chỉ ra rằng sự bừa bộn có thể có tác động tích cực đến sự sáng tạo của trẻ. Một nghiên cứu được thực hiện bởi nhà tâm lý học Vohs vào năm 2023 cho thấy rằng những người ở trong môi trường bừa bộn có khả năng sáng tạo cao hơn 30% so với những người ở trong môi trường gọn gàng.

Cụ thể, nghiên cứu này đã yêu cầu 48 người tham gia liệt kê những công dụng sáng tạo của quả bóng bàn trong một căn phòng ‘gọn gàng’ hoặc ‘bừa bộn’. Kết quả cho thấy số lượng và chất lượng ý tưởng sáng tạo do nhóm phòng bừa bộn đề xuất cao hơn đáng kể. Ngoài ra, một nghiên cứu mở rộng khác cũng chỉ ra rằng những người có giường bừa bộn đánh giá khả năng sáng tạo của mình cao hơn 50% so với những người có giường gọn gàng. Điều này cho thấy rằng môi trường hỗn loạn có thể trực tiếp thúc đẩy tư duy phân kỳ, cho phép mọi người thoát khỏi khuôn khổ trong thời gian ngắn và có khả năng liên tưởng tự do.

Về cơ bản, một môi trường hỗn loạn truyền đi các tín hiệu ‘ngẫu nhiên’, và các tín hiệu ngẫu nhiên trong một môi trường hỗn loạn kích thích mạng lưới tư duy của con người. Ví dụ, kích thích tư duy sáng tạo, tư duy số không,… Tư duy từ con số không bắt nguồn từ khái niệm lập ngân sách từ con số không vào những năm 1970. Nó đề cập đến một cách suy nghĩ xem xét lại các vấn đề từ đầu bằng cách thoát khỏi khuôn khổ và kinh nghiệm hiện có. Cách suy nghĩ này ủng hộ việc gạt bỏ dữ liệu lịch sử và khuôn khổ hiện có và tái cấu trúc bản chất của thông tin hiện có. Mục đích của chế độ tư duy này là tìm kiếm sự đổi mới.

Ba đặc điểm của tư duy từ con số không là thiết lập lại từ đầu, định hướng mục tiêu và đột phá sáng tạo. Một môi trường hỗn loạn về cơ bản là một sự thiết lập lại, khiến các quy tắc và môi trường có trật tự trở nên ngẫu nhiên, cho phép mọi người tìm ra các giải pháp mới trong sự hỗn loạn. Con đường cơ bản của sự sáng tạo do sự hỗn loạn mang lại là môi trường định hình lại các mô hình nhận thức thông qua tính dẻo của não.

Rối loạn làm suy yếu cảm giác kiểm soát và kích hoạt mạng lưới chế độ mặc định/ACC của vỏ não vành trước DMN, do đó thúc đẩy các mối liên kết không liên quan từ xa và giải phóng tư duy khác biệt và sáng tạo của mọi người. Tuy nhiên, mọi thứ đều quá mức, và trong khi sự hỗn loạn phá vỡ sự cân bằng mang đến những ý tưởng tuyệt vời, nó cũng đi kèm với một số ‘rủi ro’ nhất định.

Ví dụ, một loạt hiệu ứng cửa sổ vỡ xuất hiện trong tâm lý học. Khi con người ở trong môi trường hỗn loạn trong thời gian dài, chức năng thùy trước trán của họ sẽ bị ức chế. Ngoài ra, môi trường lộn xộn sẽ làm tăng quá tải cảm giác ở một mức độ nhất định, làm tăng mức cortisol của một người, ức chế trạng thái thư giãn cần thiết cho tư duy sáng tạo và không có lợi cho tư duy phân kỳ.

Tóm lại, sự bừa bộn trong phòng sẽ có tác động đa chiều đến con người, vừa có lợi vừa có hại. Chúng ta cũng nên có thái độ biện chứng khi xem xét kết luận, bởi vì không bao giờ có một câu trả lời chuẩn mực cho việc làm thế nào để đạt được sự sáng tạo. Nghiên cứu của Vohs và các nghiên cứu khác đã cung cấp cái nhìn sâu sắc về tác động của môi trường hỗn loạn đến sự sáng tạo của con người.

Chứng rối loạn tiền bạc, hay còn gọi là “money dysmorphia”, đang trở thành một vấn đề ngày càng phổ biến, đặc biệt là trong giới trẻ. Tình trạng này thể hiện khi một người có cái nhìn sai lệch hoặc méo mó về tài chính của mình, dẫn đến cảm giác bất an hoặc thiếu thốn về tiền bạc, ngay cả khi cuộc sống của họ vẫn bình ổn. Các chuyên gia tài chính và tâm lý học chỉ ra rằng chứng rối loạn tiền bạc có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, bao gồm khủng hoảng tài chính trong quá khứ, áp lực xã hội hoặc những kinh nghiệm thời thơ ấu.

Các dấu hiệu của chứng rối loạn tiền bạc bao gồm việc luôn lo lắng về việc không có đủ tiền, ám ảnh về những khoản chi tiêu nhỏ nhặt, né tránh mọi hình thức chi tiêu, so sánh tình hình tài chính với người khác, tránh nói chuyện về tiền bạc vì lo lắng, cảm thấy tội lỗi hoặc xấu hổ sau khi chi tiêu. Những dấu hiệu này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống hàng ngày và sức khỏe tinh thần của người mắc.

Nguyên nhân của chứng rối loạn tiền bạc có thể phát sinh từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm các vấn đề về bất ổn kinh tế, văn hóa so sánh, hối hả gia tăng, chấn thương trong quá khứ và các khuynh hướng cá nhân. Đặc biệt, các thế hệ trẻ có khả năng mắc chứng rối loạn tiền bạc cao hơn so với các thế hệ trước do dành nhiều thời gian trên mạng xã hội, nơi họ thường xuyên tiếp xúc với những hình ảnh về cuộc sống sang chảnh và du lịch khắp nơi.

Ở Việt Nam, thời lượng sử dụng mạng xã hội trung bình mỗi ngày của giới trẻ là 7 giờ, một con số đáng báo động. Việc tiếp xúc thường xuyên với mạng xã hội có thể làm gia tăng nguy cơ rối loạn tiền bạc. Theo các chuyên gia, giới trẻ cần có cái nhìn trung thực về tài chính, đặt mục tiêu rõ ràng, lập kế hoạch và quan trọng nhất là luôn để mắt tới tài chính.

Để đối phó với chứng rối loạn tiền bạc, các chuyên gia tài chính và tâm lý học khuyên rằng mọi người cần xem tiền là công cụ, xác định nguồn cơn lo lắng, thay đổi góc nhìn, cẩn thận với mạng xã hội, đánh giá thực trạng tài chính cá nhân, học cách biết ơn và xóa bỏ sớm các “điểm mù” về tài chính. Bình thường hóa các cuộc trò chuyện về tiền bạc và tìm kiếm sự hỗ trợ từ chuyên gia trị liệu hoặc cố vấn tài chính cũng là những cách giúp giải quyết chứng rối loạn tiền bạc.

Việc nhận thức và hiểu về chứng rối loạn tiền bạc là bước đầu tiên quan trọng để giải quyết vấn đề này. Mọi người cần được trang bị kiến thức và kỹ năng để quản lý tài chính một cách hiệu quả, cũng như nhận biết và xử lý những cảm xúc tiêu cực liên quan đến tiền bạc. Thông qua việc nâng cao nhận thức và cung cấp hỗ trợ, chúng ta có thể giúp những người mắc chứng rối loạn tiền bạc vượt qua khó khăn và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Alisa Phạm, một du học sinh Việt Nam 15 tuổi, đang thu hút sự chú ý của cộng đồng quốc tế khi trở thành sinh viên người Việt trẻ tuổi nhất nhận bằng cử nhân trong lịch sử giáo dục New Zealand. Lễ tốt nghiệp sắp tới sẽ là một cột mốc quan trọng trong hành trình học tập của cô bé thần đồng này.

Alisa Phạm vừa hoàn thành chương trình cử nhân ngành nghiên cứu truyền thông tại Trường ĐH Công nghệ Auckland (AUT). Không dừng lại ở đó, cô đang theo đuổi đồng thời hai chương trình thạc sĩ. Dự kiến, cô sẽ hoàn thành thạc sĩ ngành nghiên cứu triết học về trí tuệ nhân tạo (AI) tại AUT vào cuối năm nay và thạc sĩ ngành tâm lý học của ĐH Harvard (Mỹ) vào năm 2026.

Với những thành tích học tập ấn tượng, Alisa Phạm đã được vinh danh trong top 100 Thần đồng trẻ toàn cầu 2025 (Global Child Prodigy Awards – GCPA 2025) trong lĩnh vực giáo dục. Cô đang tập trung nghiên cứu về AI, tâm lý học, truyền thông và an ninh mạng. Bên cạnh đó, cô cũng đóng vai trò là trợ lý nghiên cứu cùng giảng viên Jennie Watts tại AUT.

Alisa Phạm chia sẻ rằng cô luôn xác định mình trong lĩnh vực tri thức, phân tích mọi khía cạnh, đặt câu hỏi đa chiều, phản biện và tìm ra giải pháp mới. Cô tin rằng việc ứng dụng kiến thức vào quá trình học tập lẫn sinh hoạt là rất quan trọng. Hơn nữa, cô muốn chia sẻ với các bạn học sinh đồng trang lứa trong nước về các phương pháp học tập, sự độc lập trong tư duy cùng những kỹ năng mềm cần thiết để thành công.

Không chỉ tập trung vào học tập, Alisa Phạm còn quan tâm đến vấn đề môi trường. Cô đã kiến tạo Ozone Points, một nền tảng trực tuyến giúp trẻ em, phụ huynh và mọi người tiếp cận, tham gia đăng ký trồng cây và giữ gìn môi trường thiên nhiên. Mục đích của cô là góp phần hạn chế tình trạng biến đổi khí hậu toàn cầu.

Alisa Phạm bày tỏ mong muốn theo đuổi việc học tập suốt đời và không ngừng phát triển. Cô tin rằng sức mạnh lớn nhất của chúng ta là đoàn kết và thấu hiểu lẫn nhau để hướng tới tương lai bền vững, hạnh phúc cho tất cả mọi người.

Nhiều trường đại học phía Nam công bố điểm sàn xét tuyển giảm so với năm 2024

Trong những ngày gần đây, nhiều trường đại học tại khu vực phía Nam đã lần lượt công bố điểm sàn xét tuyển cho năm học 2025. Điểm sàn được công bố cho các phương thức xét tuyển như điểm thi tốt nghiệp THPT, học bạ THPT và điểm thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia TPHCM.

Trường Đại học Quốc tế Sài Gòn (SIU) vừa công bố điểm sàn cho các phương thức xét tuyển năm 2025. Đối với phương thức xét điểm thi tốt nghiệp THPT, mức điểm sàn của trường dao động từ 15 đến 16 điểm cho tất cả các tổ hợp xét tuyển của trường. Một số ngành có điểm sàn 16 như truyền thông đa phương tiện, quan hệ công chúng, công nghệ thông tin, luật kinh tế, khoa học máy tính, ngôn ngữ Anh, logistics & quản lý chuỗi cung ứng, tâm lý học.

Còn với phương thức xét điểm học bạ lớp 12 vào trường, điểm sàn của tất cả các ngành, các tổ hợp là 18. Đối với phương thức xét điểm thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia TPHCM, trường lấy mức điểm sàn 600 điểm.

Trường Đại học Kinh tế – Tài chính TPHCM (UEF) công bố điểm sàn nhận hồ sơ vào trường năm 2025 theo phương thức điểm tốt nghiệp là 15 điểm cho tất cả các ngành đào tạo. Mức điểm này giảm so với năm 2024 từ 1 đến 4 điểm tùy theo ngành đào tạo. Với phương thức xét tuyển học bạ lớp 12, điểm nhận hồ sơ xét tuyển là 18 điểm.

Trường Đại học Văn Lang có mức điểm sàn xét tuyển năm 2025 từ 15 đến 18 điểm theo điểm thi tốt nghiệp THPT; từ 18 đến 23 điểm theo học bạ THPT; và từ 600 đến 700 với điểm thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia TPHCM.

Mức điểm sàn xét tuyển nhiều ngành của Trường Đại học Khoa học Tự nhiên (Đại học Quốc gia TPHCM) năm 2025 giảm mạnh so với năm ngoái. Đối với phương thức xét điểm thi tốt nghiệp THPT 2025, mức điểm sàn các ngành của trường dao động từ 16 đến 24 điểm. Ngành khoa học dữ liệu có điểm sàn giảm mạnh nhất từ 24 xuống còn 18 điểm.

Trường Đại học Văn Hiến vừa công bố điểm sàn xét tuyển đại học chính quy năm 2025 ở các phương thức. Đối với phương thức xét tuyển bằng điểm thi tốt nghiệp THPT, hầu hết các ngành của trường có điểm sàn xét tuyển từ 15 điểm. Một số ngành có điểm sàn 16 như quan hệ quốc tế, Việt Nam học.

Các trường đại học khác như Đại học Quốc gia TPHCM, Đại học Kinh tế – Tài chính TPHCM, Đại học Văn Lang… cũng công bố điểm sàn xét tuyển cho năm học 2025.