Chuyển đổi số đang trở thành một phần quan trọng trong cuộc sống hàng ngày, và việc đảm bảo khả năng tiếp cận thông tin trên môi trường số cho tất cả mọi người, đặc biệt là người khuyết tật (NKT), đang trở thành một yêu cầu cấp thiết. Quá trình chuyển đổi số đang mở ra nhiều cơ hội để người dân tiếp cận các dịch vụ công một cách thuận tiện hơn thông qua các nền tảng trực tuyến. Tuy nhiên, để đảm bảo tính tiếp cận cho NKT, các nền tảng số cần được thiết kế và triển khai theo các tiêu chuẩn quốc tế về tiếp cận.

Trên thế giới, các tiêu chuẩn như WCAG (Web Content Accessibility Guidelines) đã được áp dụng rộng rãi để hướng dẫn thiết kế website và ứng dụng di động thân thiện với NKT. Tại Việt Nam, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban hành Thông tư số 26/2020 yêu cầu các cơ quan nhà nước áp dụng chuẩn WCAG 1.0 và khuyến khích áp dụng phiên bản 2.0 và 2.1. Tuy nhiên, thông tư này chưa được triển khai rộng rãi và đã lạc hậu so với phiên bản mới nhất WCAG 2.2, dẫn đến việc NKT vẫn gặp nhiều khó khăn khi tiếp cận các nền tảng số.

Hội Người mù Việt Nam cho biết, trong năm 2024, Hội đã phối hợp với UNDP và nhận tài trợ từ Đại sứ quán Na Uy để triển khai dự án ‘Tăng cường tiếp cận thông tin số cho người khuyết tật tại Việt Nam’. Dự án đã tiến hành đánh giá mức độ tiếp cận của 20 cổng thông tin điện tử thuộc Quốc hội, Chính phủ và 18 bộ, ngành. Kết quả đánh giá cho thấy, mặc dù một số đơn vị đã thay đổi cấu trúc cổng thông tin sau quá trình sắp xếp bộ máy, nhưng tính tiếp cận cho NKT vẫn hầu như chưa được cải thiện.

Dự án sẽ hỗ trợ thí điểm chỉnh sửa hai cổng thông tin điện tử để đảm bảo đáp ứng các tiêu chí tiếp cận, đồng thời thúc đẩy việc xây dựng tiêu chuẩn tiếp cận phù hợp với thông lệ quốc tế. Bà Đinh Việt Anh, Phó Chủ tịch Hội Người mù Việt Nam, cho biết việc người khuyết tật có thể tiếp cận các cổng thông tin điện tử, cổng dịch vụ công trực tuyến không chỉ là yêu cầu về kỹ thuật, mà còn là biểu hiện cụ thể của quyền công dân và sự tham gia bình đẳng vào đời sống chính trị, kinh tế, xã hội.

Để cải thiện tình hình, bà Đinh Việt Anh kiến nghị Bộ Khoa học và Công nghệ ban hành thông tư thay thế Thông tư số 26/TT-BTTT của Bộ Thông tin và Truyền thông trước đây, cập nhật tiêu chuẩn tiếp cận theo xu hướng quốc tế hiện nay là WCAG 2.1 hoặc WCAG 2.2 ở mức AA, và đưa tiêu chí đảm bảo tính tiếp cận này vào chỉ số xếp hạng chuyển đổi số.

Ông Cù Kim Long, Phó Giám đốc Trung tâm Công nghệ thông tin, Bộ Khoa học và Công nghệ, cũng đồng quan điểm rằng đảm bảo tính tiếp cận cho người khuyết tật trong dịch vụ công trực tuyến không phải là điều tốn kém hay phức tạp, mà là hành động thiết thực thể hiện tinh thần bao trùm và nhân văn trong quá trình chuyển đổi số. Ông Long đề xuất cần đồng bộ nhiều giải pháp, bao gồm việc quán triệt nguyên tắc ‘tiếp cận từ đầu’ trong quá trình thiết kế nền tảng số, và tham vấn người sử dụng để đảm bảo mọi thay đổi xuất phát từ nhu cầu thực tế.

Chuyển đổi số chỉ thực sự thành công khi mọi người đều có cơ hội tiếp cận bình đẳng. Việc nâng cao khả năng tiếp cận cho người khuyết tật là yếu tố then chốt để xây dựng một xã hội số toàn diện và bền vững. Để đạt được mục tiêu này, cần có sự tham gia và hỗ trợ từ tất cả các bên liên quan, bao gồm cả các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp và tổ chức xã hội.

Hiện nay, nhiều tổ chức và doanh nghiệp đã tích cực tham gia vào việc hỗ trợ người khuyết tật tiếp cận thông tin số. Tuy nhiên, vẫn cần nhiều nỗ lực hơn nữa để đảm bảo rằng mọi người đều có thể tiếp cận và tận dụng các cơ hội mà chuyển đổi số mang lại.

Tổng kết lại, việc đảm bảo khả năng tiếp cận thông tin trên môi trường số cho người khuyết tật là một yêu cầu cấp thiết trong quá trình chuyển đổi số. Cần có sự tham gia và hỗ trợ từ tất cả các bên liên quan để xây dựng một xã hội số toàn diện và bền vững.

Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử (PTTH&TTĐT) vừa tổ chức Hội nghị giao ban về quảng cáo trên mạng vào chiều ngày 30/7. Trong 6 tháng đầu năm 2025, Cục PTTH&TTĐT đã tích cực triển khai các biện pháp kiểm tra, rà soát các hành vi quảng cáo sai sự thật và việc cài đặt quảng cáo vào nội dung ‘xấu độc’. Cục đã nghiêm túc triển khai các Công điện của Thủ tướng Chính phủ liên quan đến quảng cáo thuốc, thực phẩm, sữa giả, hàng giả, gian lận thương mại.

Cục đã ban hành hàng loạt công văn yêu cầu các đơn vị truyền thông, mạng xã hội, doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ quảng cáo và nhãn hàng tăng cường kiểm duyệt nội dung, quản lý chặt chẽ hoạt động quảng cáo thông qua người có ảnh hưởng. Cục đã làm việc với 7 người nổi tiếng, KOL quảng cáo sai phạm; xử phạt 3 trường hợp với tổng số tiền phạt là 215 triệu đồng và nhắc nhở 2 trường hợp. Đặc biệt, Cục cũng đã yêu cầu không quảng cáo trên các trang web vi phạm pháp luật, không hợp tác với các cá nhân, trang thông tin điện tử công khai vi phạm pháp luật.

Ông Lê Quang Tự Do, Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử khẳng định: ‘Thời gian tới sẽ triển khai các quy định pháp luật mới, tiếp tục tham gia xây dựng các Nghị định và kiểm tra, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm đặc biệt là những người nổi tiếng vi phạm quy định về quảng cáo’.

Ông Lê Quang Tự Do cho hay: ‘Khuyến nghị nhãn hàng, đại lý quảng cáo tiếp tục đồng thuận, ủng hộ áp dụng quảng cáo trong ‘White List’ (danh sách trắng) và cùng Cục có cơ chế rà soát, cập nhật các danh sách định kỳ’. Đồng thời, khuyến khích các nhà sáng tạo nội dung sản xuất các nội dung tích cực để thu hút quảng cáo, hướng tới mục tiêu nội dung ‘sạch’ mới nhận được tiền quảng cáo, đẩy lùi nội dung nhảm nhí, độc hại.

Ông Lê Quang Tự Do nhấn mạnh: ‘Yêu cầu tăng cường bộ lọc, giải pháp kỹ thuật, công nghệ và nhân sự để chủ động rà soát, chặn gỡ các nội dung vi phạm pháp luật Việt Nam; truy quét các nội dung, trang, kênh vi phạm bị đăng tải lại; không cài đặt quảng cáo vào nội dung vi phạm; tắt hiển thị quảng cáo, ngừng chia sẻ tiền quảng cáo đối với các video, trang, kênh vi phạm; xem xét siết chặt điều kiện bật kiếm tiền, đảm bảo chỉ nội dung tuân thủ pháp luật mới được chia sẻ tiền quảng cáo’.

Liên quan đến việc xem xét siết chặt điều kiện bật kiếm tiền của các tài khoản mạng xã hội, ông Lê Quang Tự Do – Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử tiết lộ từng phải yêu cầu streamer ViruSs dừng khẩn cấp livestream về chuyện tình ái. ‘Yêu cầu các nền tảng quan tâm, không bật kiếm tiền với các trang, kênh có nội dung vi phạm. Cả ba nền tảng lớn như YouTube, Facebook, TikTok đều có chức năng kiếm tiền. ViruSs từng livestream để kể chuyện tình cảm của mình, thu hút khoảng 1,4 triệu người tham gia, bàn luận. Chúng tôi phải gọi điện cho ViruSs để yêu cầu dừng ngay lập tức buổi livestream. Phía ViruSs đồng ý nhưng xin thêm 5-10 phút lên sóng’, ông Lê Quang Tự Do nêu.

Cục trưởng Lê Quang Tự Do đề nghị các nền tảng lưu ý để có sự chấn chỉnh KOL, KOC, không để họ lợi dụng scandal cá nhân không những gây mất an ninh, trật tự mà còn kiếm lợi. ‘ViruSs xin thêm 5′ để đính chính, xin lỗi khán giả, công chúng nhưng trong lúc đó họ vẫn kiếm được tiền, bởi khán giả vẫn bỏ tiền, đăng ký vào phòng live để được bình luận. Với những trường hợp có tác động lớn, dẫn tới sự quan tâm lớn của công chúng, có thể gây mất trật tự, các nền tảng phải hợp tác với Cục để ngăn chặn. Việc ngăn chặn các livestream còn gặp khó khăn do đặc thù phát sóng theo thời gian thực’, ông Lê Quang Tự Do nêu.

Trước đó, tối 28/3, streamer ViruSs tổ chức livestream giải đáp ồn ào tình cảm, thu hút tới 4,8 triệu lượt xem, trong đó có thời điểm vượt mốc 1,5 triệu người xem cùng lúc. Dù vấp phải nhiều chỉ trích, buổi livestream vẫn mang lại nguồn thu lớn cho nam streamer khi hơn 600 người đăng ký gói trả phí để được bình luận, với mức giá từ 135.000 đến 155.000 đồng/tháng, ước tính mang về gần 100 triệu đồng.

Ngoài ra, ViruSs còn nhận nhiều quà tặng ảo có giá trị cao như sư tử, cá heo, TikTok Universe… nâng tổng doanh thu buổi live lên hàng trăm triệu đồng. Tuy nhiên, do TikTok không công bố cụ thể tỷ lệ chia sẻ doanh thu, số tiền nam streamer thực nhận có thể thấp hơn con số ước tính.

Trong buổi họp báo thường kỳ của Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) quý II/2025, Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử Lê Quang Tự Do đã giải đáp thắc mắc của báo chí về lý do chưa có nghệ sĩ nào bị hạn chế xuất hiện khi vi phạm quy tắc ứng xử trên các nền tảng mạng xã hội.

Ông Lê Quang Tự Do cho biết, Bộ VHTTDL đã ban hành một số văn bản vào năm 2024 nhằm cụ thể hóa các quy định và quy tắc ứng xử trên mạng xã hội. Tuy nhiên, do nhiều lý do, các quy định này chưa thể thực thi hiệu quả. Một trong những nguyên nhân chủ quan là khi ban hành văn bản, chưa có trường hợp vi phạm để xử lý.

Thêm vào đó, vào tháng 4/2025, quyết định Thanh tra của Bộ VHTTDL đã được chuyển về Thanh tra Chính phủ. Điều này dẫn đến việc Bộ VHTTDL hiện không có chức năng thanh tra tạm thời và chưa được giao rõ chức năng xử phạt, thanh tra hành vi vi phạm. Đây là một trong những khó khăn khiến việc hạn chế xuất hiện của nghệ sĩ vi phạm quy tắc ứng xử trên mạng xã hội chưa được thực hiện.

Ông Tự Do cũng cho biết rằng quy trình hạn chế này chưa được thể chế hóa thành luật pháp. Điều này khiến cho việc thực hiện gặp khó khăn và cần phải cân nhắc kỹ lưỡng để tránh vướng mắc pháp lý. Hiện tại, Bộ VHTTDL đang tích cực làm việc với Ban Tuyên giáo Trung ương và các cơ quan liên quan để sớm cụ thể hóa quy trình xử lý.

Mục tiêu của Bộ VHTTDL là đảm bảo tính pháp lý và hiệu quả trong việc quản lý và xử lý các trường hợp vi phạm quy tắc ứng xử trên mạng xã hội. Bộ VHTTDL đang đẩy mạnh việc xây dựng và hoàn thiện các quy định pháp luật để có thể xử lý hiệu quả các trường hợp vi phạm, trong đó có việc hạn chế xuất hiện của nghệ sĩ trên các nền tảng mạng xã hội.

Thời gian tới, Bộ VHTTDL sẽ tiếp tục phối hợp với các cơ quan liên quan để hoàn thiện các quy định và quy trình xử lý, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và đảm bảo tính minh bạch trong việc xử lý các trường hợp vi phạm quy tắc ứng xử trên mạng xã hội.

Bộ Văn hóa – Thể thao – Du lịch vừa có cuộc họp báo thường kỳ quý 2, tại đây, Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử Lê Quang Tự Do đã thông tin về việc MC Quyền Linh và diễn viên Doãn Quốc Đam bị nhắc nhở do liên quan đến quảng cáo thực phẩm và sản phẩm không đúng sự thật.

Ông Lê Quang Tự Do cho biết, cơ quan chức năng đã mời cả hai nghệ sĩ lên làm việc và xác định họ đã quảng cáo thổi phồng, gây hiểu nhầm về sản phẩm. Tuy nhiên, do thời hiệu xử lý vi phạm đã hết, cả hai không bị phạt. Hợp đồng của họ với các nhãn hàng đã chấm dứt từ 2 năm trước, và trong thời gian đó, không có ai phát hiện hoặc tố giác hành vi của họ.

Cả hai nghệ sĩ đã cam kết rút kinh nghiệm và sẽ đồng hành cùng cơ quan quản lý để tuyên truyền với các văn nghệ sĩ khác trong các sự kiện liên quan. Ông Lê Quang Tự Do cũng nhấn mạnh rằng, việc xử lý vi phạm phải tuân thủ theo quy định về xử lý vi phạm hành chính, với thời hạn xử lý là dưới 2 năm.

Cũng tại buổi họp báo, ông Lê Quang Tự Do đã thông tin về kết quả của chiến dịch truy quét tài khoản lừa đảo trên mạng xã hội. Theo ông, không gian mạng Việt Nam đang tồn tại nhiều tài khoản mạo danh cá nhân, doanh nghiệp với mục đích lừa đảo. Các chiêu trò lừa đảo đa dạng đã xuất hiện cùng với sự phát triển của mạng xã hội và trí tuệ nhân tạo (AI) trong 5 năm qua.

Để làm sạch môi trường mạng, Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử cùng với Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05) thuộc Bộ Công an đã tiến hành nhận diện, thanh lọc và truy quét các tài khoản mạo danh. Chỉ trong 6 tháng đầu năm, các nền tảng đã gỡ khoảng 30.000 tài khoản giả mạo, chủ yếu trên Facebook.

Ông Lê Quang Tự Do cho biết, việc truy quét diễn ra liên tục và cung cấp thông tin đầy đủ để tạo ra sức đề kháng cho người dân. Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử cũng phối hợp với Bộ Công an để cung cấp tin nhắn cho người dân hằng tuần, thông báo về những thủ đoạn lừa đảo mà họ thu thập được.

Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử cũng có trang web về phòng chống tin giả, tin sai sự thật để tuyên truyền đến người dân, đồng thời chuyển cơ quan chức năng xử lý khi phát hiện các trường hợp vi phạm.