Cuộc tranh cãi về giải thưởng văn chương vẫn chưa ngừng xoay quanh tác phẩm “Trăm Ngàn” của Ngô Tú Ngân, người đã giành giải nhì trong cuộc thi truyện ngắn báo Văn Nghệ 2022-2024. Tác phẩm này đã gây ra nhiều phản ứng trái chiều từ công chúng và giới phê bình văn học.
Nhiều người cho rằng “Trăm Ngàn” có nội dung và phong cách khá giống với các tác phẩm của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư, một cây bút có uy tín trong làng văn Việt Nam. Họ cho rằng tác phẩm của Ngô Tú Ngân chỉ là một phiên bản “bắt chước” nhưng không thành công, thậm chí còn bị đánh giá là “lỗi”. Việc này đã đặt ra câu hỏi về tiêu chí đánh giá và chất lượng thực sự của các tác phẩm đoạt giải trong cuộc thi.
Nhà phê bình văn học cho rằng “Trăm Ngàn” còn thiếu sự độc đáo và chỉ tập trung vào việc miêu tả cuộc đời khổ sở của một người đàn ông. Điều này đã làm dấy lên cuộc tranh luận về giá trị thực sự của giải thưởng văn chương và liệu nó có phản ánh đúng chất lượng của một tác phẩm hay không.
Trước những phản ứng này, nhà văn Nguyễn Bình Phương, Chủ tịch Hội đồng Giám khảo, đã lên tiếng. Ông nhấn mạnh rằng đánh giá một tác phẩm văn chương là một quá trình rất chủ quan và phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Không chỉ chất lượng của tác phẩm, việc đoạt giải còn liên quan đến việc cân bằng giữa các giá trị truyền thống và sáng tạo mới, cũng như giá trị của vẻ đẹp văn chương thuần túy và giá trị giáo dục nhân tính.
Ông Phương cũng chỉ ra rằng trong nghệ thuật, không có công thức cố định để tạo ra một tác phẩm xuất sắc. Cơ duyên và sự sáng tạo của tác giả cũng đóng vai trò quan trọng trong việc một tác phẩm được giải. Điều này cho thấy sự phức tạp và đa dạng trong quá trình đánh giá một tác phẩm văn chương.
Nhà văn Bảo Ninh, một thành viên của Hội đồng Chung khảo, đã đề xuất rằng các giám khảo nên có sự tham gia của các nhà phê bình văn học. Điều này sẽ giúp việc đánh giá các tác phẩm trở nên toàn diện và khách quan hơn, tránh những tranh cãi không đáng có về chất lượng của các tác phẩm đoạt giải.
Cuộc thi truyện ngắn báo Văn Nghệ 2022-2024 một lần nữa làm nổi bật sự nhạy cảm và khó khăn của việc trao giải thưởng văn chương. Việc tìm kiếm sự cân bằng giữa chất lượng thực sự và các yếu tố khác luôn là một thách thức không nhỏ đối với các hội đồng giám khảo và những người yêu văn học.
Trong bối cảnh này, việc tiếp tục thảo luận và chia sẻ quan điểm về giá trị của các tác phẩm văn chương là rất cần thiết. Điều quan trọng là phải duy trì sự cởi mở và tôn trọng đối với sự đa dạng của văn học, cũng như nỗ lực không ngừng để xây dựng một nền văn học phát triển và giàu chất lượng.